DÂNG SAO GIẢI HẠN hay CẦU AN ĐẦU NĂM

Mẹ tôi là một Phật tử xưa nay vốn hiền lành, nhẫn nhịn chả hay đòi hỏi cho bản thân, sau Tết Tân Sửu 2021 bỗng dưng đề đạt nguyện vọng muốn “dâng sao giải hạn”. Tôi về gặp và giải thích “chả có sao hạn nào mà nếu có không thể “giải” được, với lại Mẹ đã ngót trăm rồi, “hạn” chi nữa! Cầu an thì được, chứ bày đặt “dâng sao” chỉ béo mấy ông thầy cúng nửa mùa! Cụ nghe ra và đồng ý tiến hành nghi thức “Cầu an” đầu năm! Xong 3 ngày, Mẹ nói thoải mái lắm!

Qua chuyện đó tôi tự dưng quan tâm hơn đến cái gọi là “dâng sao giải hạn” và thấy quả là lắm người tất bật, tốn kém về nỗi lo vu vơ này!

Thực ra, nghi thức này, tôi đã từng tìm hiểu từ lâu ròi chép lại hiểu biết của mình, có lưu tại đây và đây nữa kể cả sơ đồ cắm nến, chữ viết trên Bài vị. Thậm chí một số nội dung trong đó do mình sọan (do chưa hiểu kỹ nên có cái sai) và sơ đồ do mình tự vẽ đã “được” GsTs Cao Ngọc Lân, NCS Cao Vũ Minh cóp pi rồi dán vào trang 180, 181 cuốn “Tìm hiểu văn hóa tâm linh của người Việt” -NXB Lao động xuất bản 2013!.

Nay thấy cần nói rõ thêm đôi chút!

Trước hết, về nguồn gốc: từ thưở xa xưa, cổ dân vùng Trung Cận Đông cho rằng trật tự của các ngôi sao trên bầu trời chi phối số phận của con người từ đó hình thành lên Tử vi! Khi truyền sang phương Đông trở thành quan niệm cho rằng vận hạn của con người được quản lý bởi 28 vì sao chiếu mạng 28 sao (Nhị Thập Bát tú 二十八宿法) và  mỗi một năm, con người sẽ ứng với một sao chủ nào đó.

Ngoài phép ghi sao theo Nhị Thập Bát tú, còn phép ghi thời gian bằng Cửu diệu 九曜 mà chính các Chiêm tinh gia của Đạo giáo cho rằng mỗi năm mỗi người đều có 1 trong 9 sao sáng nhất trong 24 ngôi sao do 24 vị thần chủ cai quản. Đó là các sao Thái dương 太陽, Thái Âm 太陰, Mộc Đức 木德, Văn Hán 文漢, Thổ Tú土宿, Thủy Diệu 水曜 Thái Bạch 太白, La Hầu 羅侯, Kế Đô 繼都. Chín sao này có sao tốt và có cả sao xấu, phối trí theo các phương, sắp xếp theo 12 Chi và Ngũ hành 五行. Trong đó:

- 3 sao Tốt: Thái Dương, Thái Âm, Mộc Đức.

-  3 sao Trung: Vân Hán, Thổ Tú, Thủy Diệu.

- 3 sao Xấu: La Hầu, Kế Đô, Thái Bạch (“nam La Hầu, nữ Kế Đô”, “Thái Bạch sạch cửa nhà”) và các sao hạn này sẽ nguy hại đến sức khỏe, tiền tài, vận mệnh của con người. 

Để hóa giải những “Sao Chiếu mệnh xấu”, nghe theo lời “huyên chuyền” của các nhà “chiêm tinh học”, các thầy cúng, dân gian thực hiện nghi thức dâng sao giải hạn nhằm xua đi những điều xui xẻo, tồi tệ để đón nhận những may mắn, hạnh phúc trong năm.

Nhưng cũng có người đi dâng sao giải hạn chỉ vì thỏa mãn tâm lý, theo “xu hướng đám đông”.

Đây chỉ là hoạt động trấn an tâm lý nhưng lại phản khoa học, phản nhân quả và không phải là giải pháp để thoát khổ, không có trong giáo lý nhà Phật!.

Như thế, rõ ràng Phật giáo chỉ cúng cầu an, không có cúng sao. Việc cúng Dâng sao giải hạn là theo phong trào và là hình thức mê tín!

Nó tồn tại và có thời gian phát triển bởi do chính nhu cầu từ cuộc sống của con người! Ai cũng biết rằng, thiên nhiên tạo ra con người và muôn vật, cho ta sự sống, cho ta nước uống, thức ăn, không khí, ánh sáng, ... nhưng cũng đem đến cho nhân loại bao nhiêu tai hoạ, đe doạ cuộc sống con người: hạn hán, bão lụt, sấm sét, giông tố, dịch bệnh, thú dữ...Khi chưa giải thích nổi những “may rủi” đó, dân gian quy mọi mối vào tạo hoá và do bản năng sinh tồn, con người luôn muốn chọn lành tránh điều dữ, và họ tìm đến, bấu víu vào nghi thức cầu cúng, dâng sao.

Nhưng, từ xưa cổ nhân đã có câu: 皇天不負好心人 “Hoàng thiên bất phụ hảo tâm nhân”, điều tốt, xấu với mỗi người, mỗi việc, mỗi nơi đều có khác nên hệ quả tất khác! Nhưng cứ  “順天者存，逆天者亡”- Thuận thiên giả tồn, nghịch thiên giả vong, tức thuận theo ý Trời, theo quy luật tự nhiên thì mọi việc đều tốt lành, đi ngược lại quy luật ắt thất bại!. Tam quốc diễn nghĩa có chép chuyện Khổng Minh (rất tinh thông) tự giải hạn cho mình bằng cách cúng sao, song bất thành do Gia Cát quân sư đã tính đúng nhưng mệnh hết, cây Chủ Đăng trong lễ Nhương Tinh trên gò Ngũ Trượng, bị Ngụy Diên chạy vào báo giặc đến làm tắt. Do vậy một con người cẩn thận như Khổng Minh vẫn bị người  có “tướng Phản” bởi cục cốt sau gáy hoàn tất cái lập trình viết sẵn của Định mệnh ! Biết sao mà tránh, bởi 丐 條 薄 命 固 除 埃 兜, “Cái điều bạc mệnh có chừa ai đâu”.

Do đó khi Nguyễn Du viết “𡄎台閍事𤳄𡗶, 𡗶箕㐌扒爫㝵固身. 扒風塵沛風塵, 朱清高買特份清高.” (“Ngẫm xem muôn sự tại trời, Trời kia đã bắt làm người có thân. Bắt phong trần phải phong trần, Cho thanh cao mới được phần thanh cao”) là lúc Đại văn hào muốn gửi một lời than chứ chắc Cụ chẳng quên câu “Xưa nay Nhân định thắng Thiên cũng nhiều” 汖哰人定勝天拱蜫.

Tóm lại, “Dâng sao giải hạn” là hoạt động mê tín, còn thực hiện việc Cầu an đầu năm có trong giáo lý nhà Phật, nó là nghi thức mang tính Tâm linh!

Bố mẹ còn sống chả dòm ngó đến, khi chết chỉ chăm chăm làm ma to để “...”, ngày giỗ chả lo đến tưởng niệm,...thì có “giải hạn”, “cúng dường” giời cũng chả khá được !

Dù thế nào, quan hệ Nhân-Quả cần được tôn trọng và luôn nhớ: “Tiên tích Đức, hậu tầm Long” 先積德後尋龍 nên sự “tích Đức tu Nhân”, phấn đấu cố gắng của mỗi người là quan trọng nhất.

-Lương Đức Mến, những ngày cuối Giêng Tân Sửu 2021-