Tìm về hai chữ ĐỒNG HƯƠNG

1.Về ngữ nghĩa:

Đây là từ có gốc Hán Việt mà chữ Hán ghi là 同鄉 . Trong đó:

 “同” có nghĩa là “cùng, giống như nhau”

còn “鄉” là làng, quê, nông thôn; là Khu vực hành chính, thấp hơn “huyện” 縣 và cao hơn “thôn” 村 có xuất xứ thừ thời nhà Chu, gọi một khu 12.500 “gia” 家 (nhà) là một “hương” 鄉.

 Như thế, “đồng hương” nghĩa gốc là Tính từ chỉ cùng làng và từ “hương ước” 鄉約  theo nghĩa này chỉ luật lệ, quy tắc của làng (Phép Vua thua lệ làng) sau mở rộng ra thành Danh từ chỉ người cùng tỉnh, cùng huyện, cùng quê hương xứ sở; ví dụ: “đồng hương” 同鄉 ; “hương thân” 鄉親 người đồng hương;  鄉人 người ở quê nhà, người cùng quê, người đồng hương.

Một điều kiện không thể thiếu là những người gọi là “đồng hương” ngoài việc cùng một quê  phải có điều kiện nữa “đều đang ở xa quê”

Khi những người cùng quê hương, làng xóm,…tự nguyện lập ra một tổ chức, nhóm sinh hoạt chúng gọi là Hội đồng hương (HĐH, Compatriots Club) để giao lưu và giúp đỡ lẫn nhau trên tinh thần cùng chung nơi chôn nhau cắt rốn, đó là tổ chức của những người cùng quê hương đang sinh sống và làm việc tại một nơi xa.

Hội đồng hương có các tổ chức rất đa dạng, từ hội đồng hương của những người trong tỉnh tại tỉnh thành phố khác hoặc ở nước ngoài cho đến hội đồng hương của những người cùng làng, xóm...và nó không mang màu sắc tôn giáo, không mang màu sắc chính trị mà là một tổ chức thiện nguyện và phi lợi nhuận vì cộng đồng.

Hình thức sinh hoạt chủ yếu của hội đồng hương là họp hội đồng hương, liên hoan, trao đổi, giúp đỡ, tương trợ lẫn nhau... hoạt động của Hội đồng hương chủ yếu dựa trên sự đóng góp tự nguyện, tùy tâm của từng hội viên.

Trong Hội đồng hương thường có Trưởng ban liên lạc (Chủ tịch Hội đồng)  thường sẽ đi quyên góp, gây quỹ chung tay chung sức đồng lòng giúp đỡ nhau lúc hoạn nạn, khó khăn với tinh thần “lá lành đùm lá rách”, “tương thân tương ái”, “bán anh em xa mua láng giềng gần”…

2. Lạm bàn:

Tương tự và xuất phát từ hội này có hội đồng môn cấp 2 xã, hội đồng môn cấp 3 huyện, hội đồng hương làng, hội đồng hương xã, hội đồng hương huyện,…rồi hội đồng dòng tộc, và,….

 Ai, nhất là những người có tí “chức sắc”, “của ăn của để” dễ bị quy là mất gốc, sống chẳng cần tình nghĩa xóm làng, quê hương, bản quán gì,…Mà đã tham gia thì phải họp, phải “liên hoan”, “gặp mặt” và đương nhiên phải đóng quỹ, phí,...Như vậy đương nhiên sẽ mất thời gian, mất việc, đi lại nhiều và… tốn kém !.

Mặt trái nữa là sẽ có chuyện cục bộ, “địa phương chủ nghĩa”...

 Trong thời buổi @ này, khi mà xã hội đã cởi mở hơn, các cuộc giao lưu rộng rãi hơn bởi đã là bạn bè, đồng nghiệp, hàng phố,… đương nhiên phải có tình cảm với nhau, giúp đỡ lẫn nhau. Như thế đâu cần phải thu mình, tự cô lập, phân biệt đối xử nhau trong nhóm này, hội nọ, vùng miền kia, đồng hương với đồng khói!

Nhất là thành lập Hội rồi mà chỉ chuyên tâm đi xin, lo “ma chay hiếu hỉ”,...chả đóng góp gì mấy cho an sinh xã hội ở cố hương và tân quê thì sao nhỉ ?!

Theo tôi, sống tốt trong ngôi nhà chung của mọi người ở khu dân cư, trong tổ chức mình đã và đang sinh hoạt là hay nhất!.

Nhưng mà ngẫm kỹ, thật khó …! Khi mọi thứ đã thành trào lưu và với chúng ta ai chả thấm câu “con gà tức nhau tiếng gáy”! 

Ở những tỉnh, thành lớn với “chín người mười làng” như Thủ đô Hà Nội, tf Hồ CHí Minh, các tỉnh miền núi,... thì Hội Đồng hương mọc như “nấm sau mưa” chả có gì là khó hiểu!

-Lương Đức Mến, ngày Tiến hành ĐH HĐHHP tỉnh LC lần thứ IV-