Cái ấy LÀ ĐẦU MỐI

Xưa nay, vốn hay đọc truyện trinh thám, ưa xem phim dã sử lại từng ngồi “nghe án” mấy chục năm nên cụm từ “bịt đầu mối” với tôi thường được hiểu (theo nghĩa nghề nghiệp) là “che đậy, giấu đi khâu chính có tác dụng chi phối các khâu khác, từ đó có thể bưng bít sự thật hòng không cho người khác tìm hiểu toàn bộ sự việc hay ngăn chặn chứng cứ để giấu tội,...” (A: to cover up a clue, to suppress evidence, P: dissimuler un indice, supprimer des preuves, H: 掩蓋線索，壓制證據).

Nhưng sau này mới biết là tôi đã nhầm và hiểu chưa hết mọi “ngõ ngách” của tiếng Việt sau khi bản thân “vướng” vào một chuyện khá khôi hài!

Chuyện xẩy ra cách đây ngót hai chục năm, trên đường từ Nam ra Bắc trong chuyến xuyên Việt lần thứ 3.

Hồi ấy cũng dịp cuối tháng 4 đầu tháng 5 nhưng vì chưa biết đến Fb, những tấm ảnh chụp Film đen trắng với máy Praktica ngày đó cũng lẫn ở đâu tìm chưa ra nên coi như chả có lưu trữ gì. Chỉ nhớ rằng;

 Buổi sáng ngồi với bạn bè ở cửa Thuận An[1], vui chuyện cô giáo Lưu (quê Huế) đọc mấy câu thơ vui, kể chuyện khi một bà ra phố trông cháu, được ông nhà dặn kỹ và bà thực thi “y chang”:

“Bà đi chăm cháu cho tau,

Khi nào Cu lớn thì mau mà về.”

Mới xa được mấy tối khuya,

Cụ ông đã điện: “cu thì lớn ghê”.

Bà rằng: “ở xa ông chả biết gì,

Cháu còn bé xíu, lớn chi mà về”?

Thì thào: “Bà chửa hiểu à,

Thằng cu lại nhớn, bà về nhanh cho”!

Cả bọn cười rũ, không hẳn vì chuyện tình cảm vợ chống già mà cả chuyện “chữ nghĩa Việt”!

Chia tay Huế, ra Quảng Trị. Trên đường đi đang rôm rả chuyện xứ mộng mơ thì lái xe bảo “đến Đông Hà rồi”!

 Bởi không định đi Lao Bảo[2] nên dừng lại chợ này mua bán vài thứ làm quà! À chuyện không vào Lao Bảo là do đợt trước mua được cái áo Thái mấy chục, về nhà khoe, vợ bảo y chang áo Tầu 10 nghìn trên chợ Cốc Lếu[3]. Khi mình lên chợ khảo giá, hóa thật, nên cạch từ đó chả mua cái gì ở nơi du lịch nữa!

 Vừa nghĩ tới đó, xe đã xịch ở cổng. Chợ Đông Hà[4] rất lộng gió (chắc do cận sông lại nhìn ra đường lớn), nhất là trên tầng và nghe thổ công bảo họ hay nói thách nên cảnh giác cao.

Mình cùng vài người leo lên tầng, vào khu thời trang định bụng chọn mấy thứ về nịnh đầm chút!

 Ồn ã tiếng chào mời, cảnh chen chúc, một hồi thế nào ngó quanh, thấy mình bị vây giữa mấy cô trẻ, xinh, diện, miệng liến thoắng: “mua của em đi anh”, “mua em đi anh”, “mua cái bịt đầu mối của em đi anh”,...

Nghe cụm từ “bịt đầu mối” quen quen, ngồ ngộ, mình quay lại. Cô chủ hàng cầm một bọc vừa vừa giơ tận mặt mình cất giọng rất dễ thương: “Hàng Thái đó anh, cái bịt đầu mối này bà xã hết chê luôn”...Chưa kịp phản ứng cô ta đã dúi vào tay cái túi và lôi ra mấy cái! Nhìn vào, mình phát hoảng, rụt tay lại và thế là túi hàng tung ra, rơi xuống đất. Mấy cái soutien-gorge, Sous-vêtement khác giới (mà ở nhà bà xã tôi gọi là “đồ nhóc”) tung tóe, có cái còn mắc cả vào tay mình, lúng túng gãi tai nó lại treo lên đầu. Mọi người đua nhau cười, có chị đứng tuổi còn nói: “rơi hết bịt đầu mối của em nó ra rồi, anh mua đi”!

Nhìn quanh chả thấy bạn và lính mình đâu tôi vội đồng ý lấy, móc túi trả tiền rồi rút lẹ!

Về nhà, mãi 2 hôm sau mới dám khoe với vợ, bả cười bới, lọc ra đếm rồi bảo: “so với ngoài này rẻ chán, để Chủ Nhật về em cho mấy cô, mấy dì, mấy cháu chứ loại này bọn em không mặc được, bé quá!”

Thế đấy, hóa ra BỊT ĐẦU MỐI còn có nghĩa là cái ấy chứ không chỉ trong việc án lý và cũng vì vậy CÁI ẤY CŨNG LÀ ĐẦU MỐI!

Có lẽ, chưa  phân biệt được rành rẽ cái Xu chiêng (soutien) với cái Coóc xê (Corset) giống và khác nhau thế nào về hình thức cũng như tác dụng nên họ gọi là cái BỊT ĐẦU MỐI! Mà thực ra gọi thế nó bao quát hơn, chắc tương tự như “lingerie” trong Anh ngữ, hay “lingerie” trong Pháp ngữ hoặc 女式內衣 (nội y nữ) trong Hán ngữ, đỡ lắm từ lằng nhằng!

Đúng là “đi quãng đàng học sàng khôn”!

Hồi 2013, trước khi “gửi lại ghế, ấn”, trong chuyến xuyên Việt lần thứ Tư, có vợ đi cùng khi qua Đông Hà, bả bảo chỉ cho cái quầy Thời trang dạo nọ mà tìm mãi chả ra. Chủ quầy thì ai cũng như ai, mặt hoa da phấn lóa cả mắt, đành chịu!

Đã ai từng gặp chuyện như Còi tôi chưa?

-Lương Đức Mến, chuyện cũ soạn lại-

---

[1] Ngày trước còn được gọi là cửa Eo, cửa Nộn là một cửa biển quan trọng ở miền Trung Việt Nam, thuộc tỉnh Thừa Thiên Huế (cách thành phố Huế 15 km về phía đông bắc). Cửa này là thủy lộ chính thông sông Hương qua phá Tam Giang ra Biển Đông.

[2] Cửa khẩu quốc tế đường bộ tại vùng đất thuộc thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, Việt Nam. Nó thông thương với cửa khẩu Den Savanh thuộc huyện Seponh , tỉnh Savannakhet ສະຫວັນນະເຂດ của Lào ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ bằng quốc lộ số 9, nằm cạnh sông Sepon.

[3] Là một chợ lớn nằm trên địa phận phường Cốc Lếu, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai. Chợ nhìn ra sông Hồng cách Cửa khẩu Quốc tế 邊界關卡 sang Trung Quốc 中國 gần 1 km và cách nhà tôi 1, 8 km.

[4] Là một ngôi chợ nằm ở trung tâm thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị. Đây là chợ có quy mô lớn nhất tỉnh Quảng Trị. Chợ nằm bên cạnh sông Hiếu (một phụ lưu của sông Thạch Hãn mà đoạn thượng nguồn gọi là sông Cam Lộ) , nhìn ra con Quốc lộ 1.