30/4 NGÀY ẤY, bên dòng Nhuệ giang

Khi ấy, tôi đang học năm thứ hai Đại học Quân y, K69 ĐHQY (nay gọi là DH 9 HVQY). Trước đó, từ tháng 3/1975 chúng tôi nghỉ học đi tham gia Đại Công trường đắp đê sông Đáy, không đem theo phiên hiệu Nhà trường.

Đoạn mà chúng tôi tham gia bồi đắp là thuộc Đê Tả sông Đáy nằm giữa Cụm cầu Ba Thá với cầu Mỹ Hòa.

Tiểu đội tôi đóng quân ở một gia đình 2 bác đứng tuổi thuộc thôn Trung, xã Viên Nội, huyện Ứng Hòa khi đó còn thuộc tỉnh Hà Tây.

Toàn khóa lao động rất hăng....Cuối buổi chiều loa phóng thanh Công trường luôn tuyên dương các A vượt năng xuất, nhưng chỉ nói phiên hiệu.

Sau này mới hiểu là Bộ TTM dùng SV trường ĐHQY cùng một số đơn vị lẻ khác để “nghi binh” khi một số Sư đoàn chủ lực đã hành quân vào Nam chuẩn bị cho cuộc Tổng công kích, giành trận thắng cuối cùng.

Khi chiến dịch Tây Nguyên, Trung bộ thu được những thắng lợi quan trọng các đơn vị chủ lực đã nhận được Mật lệnh “Các phân đội dừng đắp đê, cử người đo nghiệm thu khối lượng, bàn giao công trường…cho địa phương, đơn vị khác”. Liền sau đó, các chiến sĩ về nơi đóng quân nhận quân trang, quân dụng… lên đường hành quân vào Nam, không phải bằng đôi chân mà trên những chiếc xe quân sự!  

Khóa 69 ĐHQY nghe tin Đại thắng

Đến khi giải phóng Đà Nẵng (29/3/1975), K69 được lệnh về Trường chuẩn bị sẵn sàng nhận nhiệm vụ mới. Chúng tôi tự hào là đã hoàn thành xuất sắc, có hiệu quả nhiệm vụ của những “diễn viên đóng thế”, góp công sức mình thực hiện thêm trọn vẹn ý đồ tác chiến của Bộ Chỉ huy tối cao, đánh lừa được đầu não địch với bộ máy tình báo, gián điệp được tổ chức khá chặt chẽ và trang bị hiện đại !

Về Trường, râm ran trong dư luận toàn khóa sẽ học Ngoại Dã chiến cấp tốc để chi viện cho chiến trường khi cần. Chúng tôi háo hức và sẵn sàng! Chuyện này tôi đã chép lại và lưu tại đây.

Đang trong không khí đợi chờ, sẵn sàng ra phía trước thì trưa 30/4 bản tin chiến thắng Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước do Nghệ sĩ ưu tú Kim Cúc đọc đã vang lên lên trên sóng Đài Tiếng nói Việt Nam :  “Mời các bạn nghe tin chiến thắng chúng tôi mới nhận được. Đúng 11 giờ 30 phút, quân ta tiến vào Sài Gòn, đánh chiếm Dinh Độc Lập. Bộ Tổng tham mưu ngụy - Dương Văn Minh đầu hàng vô điều kiện. Cờ đỏ sao vàng phấp phới tung bay trên nóc Dinh Độc Lập. Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng”.

Thông tin tác giả bức ký họa trên

Buổi chiều hôm đó, chúng tôi ngồi bên máy thu thanh trong Ký túc xá ở Sa La nghe thời sự và học thuộc ngay lập tức bài:  Như có Bác trong ngày Đại thắng của nhạc sĩ Phạm Tuyên.

Cả Trường bừng lên một không khí mới ! Cùng nhân dân thị xã Hà Đông, chúng tôi luôn hát vang bài ca vừa thuộc. K69 được lệnh tiếp tục học bình thường. Đối với toàn dân, việc toàn thắng đã phấn khởi,  với người lính thì sự kiện này còn vui bội phần ! Chúng tôi tin tưởng rằng: khóa mình đã được yên tâm học và thi tốt nghiệp, nhận bằng để ra đời!

Chú ý rằng, hồi đó chính quyền Sài Gòn dùng múi giờ thứ 8 nên tuy đều là ngày 30/4/1975 nhưng về âm lịch thì tuy đều là ngày Bính Ngọ, tháng 3 Canh Thìn năm cầm tinh con Mèo (Đại Khê Thuỷ) nhưng lịch in của VNDCCH là ngày 20 và là năm Ất Mão, còn lịch in của VNCH là ngày 19 năm Ất Mẹo!

Ngay sau đó, Ngày 15/5/1975 hàng vạn nhân dân và LLVTND tham gia Mít-tinh trọng thể mừng thắng lợi vĩ đại của dân tộc tại Sân Vận động Hàng Đẫy, Hà Nội .

Ngày ấy, LLHQ ta chưa đông lại còn phải căng ra trấn giữ những đảo, vùng biển vừa mới giải phóng nên SVĐHQY thế chân, đại diện cho Quân chủng này tham gia Mít tinh Mừng Đại thắng. Chúng tôi tham gia khối xếp chữ trên khán đài và khối đứng dưới sân. 

Mọi người được phát quần áo Hải quân (Hạ sĩ quan), cả mũ (có giải), giầy Cô xư ghin (mang tên Chủ tịch HĐBT CCCP là Алексе́й Никола́евич Косы́гин), một loại giày da do Liên Xô viện trợ, cấp cho sĩ quan.

Ai cũng tranh thủ ra Hà Đông diện bộ vào rồi chụp ảnh. Mấy hôm tập hợp khối xe chuyển quân từ Hà Đông ra Hà Nội, nhân dân dọc đường Nguyễn Trãi cứ trầm trồ ngắm khen Hải quân ta trẻ, đều, trắng trẻo và…đẹp trai.

Nhưng sau này mấy bạn ở Đại học khác ngoài Hà Nội vào chơi nói: chúng em đã nhận ra các anh bởi có một số anh đã “tấn công” bạn em! Hóa ra các cô tinh thật và “ngụy trang” với dân là khó hơn cả!

Thấm thoát, đã 47 năm mà mỗi khi nhớ lại khí thế vẫn như mới rồi! Có điều, tuy đã “giải mật” một số thông tin nhưng “người trong cuộc” đã quên nhiều, chẳng còn gì để thuật lại chi tiết và chính xác được !

-Lương Đức Mến, 28/4/2022-