Ngày Sóc và ngày Tiết Khí trong năm 2013

Vòng tròn Tiết khí (LĐM vẽ lại theo http://vi.wikipedia.org)

Sắp sang năm 2013, để tiện tra cứu, tôi lập bảng ghi ngày Sóc (朔,New Moons, ngày Mồng Một), Trung khí (中氣,Major Solar Term) giữa bốn mùa và Tiết khí (節氣, Minor Solar Terms) cho năm 2013. Năm này theo Âm lịch 陰陽曆 là từ ngày 20 (Đinh Mão 丁卯) tháng một (11, Nhâm Tý 壬子) năm Nhâm Thìn 壬辰 (vào Thứ Ba) đến ngày 29 (Tân Mùi 辛未) tháng một (11, Giáp Tý 甲子) năm Quí Tị 癸巳 (vào Thứ Ba). Theo Phật lịch 佛曆 là năm 2557.

1. Bảng ghi ngày Sóc và ngày Tiết Khí trong năm 2013

*

STT	NGÀY SÓC	TIẾT KHÍ	KINH ĐỘ	HÁN TỰ	NGHĨA	ÂM LỊCH	DƯƠNG LỊCH
1	Thứ Bẩy 12/01 Mậu Dần	Tiểu hàn	285°	小寒	Rét nhẹ	24/11/NT	05/01
2		Đại hàn	300°	大寒	Rét đậm	09/12/NT	20/01
3	Chủ Nhật 10/02 Đinh Mùi	Lập xuân	315°	立 春	Sang xuân	23/12/NT	03/02
4		Vũ Thủy	330°	雨 水	Mưa ẩm	09/G/QT	18/02
5	Thứ Ba 12/03 Đinh Sửu	Kinh trập	345°	驚 蟄/惊 蛰	Sâu nở	24/G/QT	05/03
6		Xuân phân	0°	春 分	Giữa xuân	09/02	20/03
7	Thứ Tư 10/04 Bính Ngọ	Thanh minh	15°	清 明	Trời trong	24/2	04/04
8		Cốc vũ	30°	穀 雨 /谷 雨	Mưa rào	10/3	19/04
9	Thứ Sáu 10/05 Bính Tý	Lập hạ	45°	立 夏	Sang hè	16/3	05/05
10		Tiểu mãn	60°	小 滿 /小 满	Lũ nhỏ, duối vàng	12/4	21/05
11	Thứ Bẩy 08/06 Ất Tỵ	Mang chủng	75°	芒 種/芒 种	Tua rua mọc	27/4	05/06
12		Hạ chí	90°	夏 至	Giữa hè	14/5	21/06
13	Thứ Hai 08/07 Ất Hợi	Tiểu thử	105°	小 暑	Nóng nhẹ	30/5	07/07
14		Đại thử	120°	大 暑	Nóng oi	15/6	22/07
15	Thứ Tư 07/08 Ất Tỵ	Lập thu	135°	立 秋	Vào thu	01/7	07/08
16		Xử thử	150°	處暑/处暑	Mưa ngâu	17/7	23/08
17	Thứ Năm 05/09 Giáp Tuất	Bạch lộ	165°	白露	Nắng nhạt	03/8	07/09
18		Thu phân	180°	秋分	Giữa thu	19/8	23/09
19	Thứ Bẩy 05/10 Giáp Thìn	Hàn lộ	195°	寒露	Mát mẻ	04/9	08/10
20		Sương giáng	210°	霜降	Sương mù mới	19/9	23/10
21	Chủ Nhật 03/11 Quý Dậu	Lập đông	225°	立冬	Vào đông	05/10	07/11
22		Tiểu tuyết	240°	小雪	Tuyết xuất hiện	20/10	22/11
23	Thứ Ba 03/12 Quý Mão	Đại tuyết	255°	大雪	Tuyết dầy	05/11	07/12
24		Đông chí	270°	冬至	Giữa đông	20/11	22/12

2. Bài ca về 24 tiết khí theo dân gian Trung Quốc:

2.1. Bài  二十四節氣歌 “Nhị thập tứ tiết khí ca” theo mùa:

春雨驚春清穀天 : Xuân Vũ Kinh Xuân Thanh Cốc thiên；

夏滿芒夏暑相連 : Hạ Mãn Mang Hạ Thử Tương liên；

穐處露穐寒霜降 : Thu Xử Lộ Thu Hàn Sương giáng；

鼕雪雪鼕小大寒 : Đông Tuyết Tuyết Đông Tiểu Đại hàn.

每月兩節不變更 : Mỗi nguyệt lưỡng tiết bất biến canh；

最多相差一兩天 : Tối đa tương sai nhất lưỡng thiên；

上半年來六廿一 : Thượng bán niên lai lục nhập nhất；

下半年來八廿三 : Hạ bán niên lai bát nhập tam.

2.2. Bài 二十四節令歌 “Nhị thập tứ tiết lệnh ca”:

打春陽氣轉, 雨水沿河邊: Đả Xuân dương khí chuyển，Vũ thủy duyên hà biên；

驚蟄烏鴉叫, 春分瀝皮乾: Kinh chập ô nha khiếu，Xuân phân lịch bì can；

 清明忙種麥, 穀雨種大田: Thanh minh Mang chủng mạch，Cốc Vũ chủng đại điền.

立夏鵝毛住, 小滿雀來全: Lập hạ nga mao trụ，Tiểu mãn tước lai toàn；

芒種五月節, 夏至不納棉: Mang chủng Ngũ nguyệt tiết，Hạ chí bất nạp miên；

小暑不算熱, 大暑三伏天: Tiểu thử bất toán nhiệt，Đại thử tam phục thiên.

立穐忙打靛, 處暑動刀鐮: Lập Thu mang đả điện，Xử thử động đao liêm；

白露煙上架, 穐分無生田: Bạch Lộ yên thượng giá，Thu phân vô sinh điền；

寒露不算冷, 霜降變了天: Hàn Lộ bất toán lãnh，Sương giáng biến liễu thiên.

立鼕交十月, 小雪地封嚴 ；Lập đông giao Thập nguyệt，Tiểu tuyết địa phong nghiêm；

大雪河叉上, 鼕至不行船 ；Đại tuyết hà xoa thượng，Đông chí bất hành thuyền；

小寒進臘月, 大寒又一年: Tiểu hàn tiến Lạp nguyệt，Đại hàn hựu nhất niên.

2.3. Bài: 十二月節氣歌 “Thập Nhị Nguyệt tiết khí ca” theo THÁNG (âm lịch):

正月（寅）立春雨水節 Chinh nguyệt (Dần): Lập xuân, Vũ thủy tiết；

二月（卯）驚蟄及春分: Nhị nguyệt (Mão): Kinh chập cập Xuân phân；

 三月（辰）清明並穀雨: Tam nguyệt (Thìn): Thanh minh tịnh Cốc vũ；

四月（巳） 立夏小滿方: Tứ nguyệt (Tị): Lập hạ, Tiểu mãn phương；

五月（午）芒種及夏至: Ngũ nguyệt (Ngọ): Mang Chủng cập Hạ chí；

六月（未）小暑大暑當: Lục nguyệt (Vị): Tiểu thử, Đại thử đương；

七月（申）立穐還處暑: Thất nguyệt (Thân):  Lập thu hoàn Xử thử；

八月（酉）白露穐分忙: Bát nguyệt (Dậu): Bạch lộ, Thu phân mang；

九月（戌）寒露又霜降: Cửu nguyệt (Tuất): Hàn lộ hựu Sương giáng；

十月（亥）立鼕小雪張: Thập nguyệt (Hợi): Lập đông, Tiểu tuyết trương；

十一月（子）大雪鼕至節: Thập Nhất nguyệt (Tí): Đại tuyết, Đông chí tiết；

十二月（醜）小寒大寒昌: Thập Nhị nguyệt (Sửu): Tiểu hàn, Đại hàn xương.

-Lương Đức Mến (ST, BS sử dụng riêng)-