Tự dưng là nhớ một bài thơ của Trạng Trình[1] trong Bạch Vân am thi tập - 白雲庵詩集
巨鰲戴山 碧浸仙山徹底清, 巨鰲戴得玉壺生。 到頭石有補天力, 著腳潮無卷地聲。 萬里東溟歸把握, 億年南極奠隆平。 我今欲展扶危力, 挽卻關河舊帝城。 |
Cự ngao đới sơn Bích tẩm tiên sơn triệt để thanh, Cự ngao đới đắc ngọc hồ sinh. Đáo đầu thạch hữu bổ thiên lực [2], Trước cước trào vô quyển địa thanh. Vạn lý Đông minh quy bả ác, Ức niên Nam cực điện long bình. Ngã kim dục triển phù nguy lực, Vãn khước quan hà cựu đế thành[3]. |
Dịch nghĩa
Nước biếc ngấm núi tiên
trong đến đáy,
Như con ngao lớn đội được
bầu ngọc mà sinh ra.
Ngoi đầu lên, đá có sức vá
trời,
Đặt chân xuống, sóng không
có tiếng cuốn đất.
Vạn dặm biển Đông quơ vào
tay nắm,
Ức năm cõi Nam đặt vững cảnh
trị bình.
Ta nay muốn thi thố sức phò
nguy,
Cứu vãn lại quan hà, thành
cũ của nhà vua.
Bản dịch của Đinh Gia Khánh(25/12/1924 - 7/5/2003)
Non tiên ngâm tẩm nước trong xanh,
Bầu ngọc đội nên, ngao lớn sinh.
Đầu ngóc, vá trời còn sức đá,
Chân đưa, lặng sóng chẳng âm thanh.
Biển Đông, vạn dặm quơ tay nắm,
Nam cực, muôn năm vững trị bình.
Ta muốn phù nguy ra sức giúp,
Quan hà thu lại cựu kinh thành.
[1]Nguyễn
Bỉnh Khiêm 阮秉謙
(1491 - 28/11/1585) huý là Văn Đạt 文達,
tự Hanh Phủ 亨甫,
hiệu Bạch Vân cư sĩ 白雲居士,
người làng Trung Am, huyện Vĩnh Lại, Hải Dương, nay thuộc xã Lý Học, huyện Vĩnh
Bảo, Hải Phòng. Xuất thân từ một gia đình trí thức Nho học, cha là Nguyễn Văn Định
có văn tài, học hạnh. Mẹ là Nhữ Thị Thục, con thượng thư Nhữ Văn Lan, thông tuệ,
giỏi văn chương, am tường lý số. Nguyễn Bỉnh Khiêm thông minh, hiếu học, từ nhỏ
đã được mẹ đem thơ quốc âm và kinh truyện ra dạy. Lớn lên, vào Thanh Hoá, theo
học bảng nhãn Lương Đắc Bằng, được thầy truyền thụ môn học Dịch lý và sách Thái
Ất thần kinh. Tuy học giỏi, nhưng lớn lên vào lúc xã hội loạn lạc, Nguyễn Bỉnh
Khiêm ẩn chí, đợi thời, không chịu ra thi. Mãi sau này, Mạc thay Lê, tình hình
xã hội ổn định, ông mới ra ứng thi, đậu Trạng nguyên
[2]
Theo Sử ký bổ (Tam hoàng bản kỷ), thời Thượng cổ, hai vị thần là Cung Công và
Chúc Dung đánh nhau. Đánh mãi không thắng nổi thần Chúc Dung cho nên thần Cung
Công nổi giận, lấy đầu húc núi Bất Chu, làm đổ núi ấy khiến cho cột chống trời
bị gãy. Nữ thần Nữ Oa, chặt bốn chân con ngao thần làm bốn cực chống cho trời
khỏi sụt xuống.
[3]
Sách Liệt tử, trong thiên Thang vấn có chép rằng ở biển Bột Hải có năm ngọn
núi, chân núi không dính vào đâu cả, núi cứ theo nước thuỷ triều mà lên và xuống
lênh đênh trên mặt biển. Thượng đế sợ các ngọn núi ấy trôi về Tây cực bèn sai
con ngao thần rất lớn lấy đầu đội và từ đó năm ngọn núi ấy mới đứng vững ở một
chỗ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Tôn trọng cộng đồng, Hiếu kính Tổ Tông, Thương yêu đồng loại, Chăm sóc hậu nhân!