Tháng KỀ CUỐI NĂM

Đa phần, nếu không nói là tất cả, người Việt chúng ta đều tin theo “số mệnh” gắn với “lành dữ” của ngày tháng!

Khi đó, theo lý thuyết, phải dùng phép đo thời gian bằng lịch Âm (陰曆, lunar calendar/ Le calendrier lunaire) mà thực chất là Âm Dương hợp lịch (陰陽合歷, Lunisolar calendar).

Lạ cái, dân ta (lại là đa số) dùng âm lịch (nghĩa là tính theo chu kỳ Can Chi 干支 trong Lục thập Hoa giáp 六十花甲), nhưng lại gọi tên ngày tháng của nó theo cách tính của dương lịch (tức là theo con số tuyến tính, 陽曆, The sun calendar/Le calendrier solaire). Oái oăm là ở chỗ đó!.

Nên biết rằng, trong âm lịch từ tháng 2 đến tháng 10 bên cạnh việc gọi tên theo Can Chí (Mão,…Hợi) còn có việc gọi tên số (2…10). Riêng tháng thứ 11 gọi tắt là tháng Một, tháng thứ 12 là Chạp và tháng 1 đầu năm âm là Giêng (Một, Chạp, Giêng, Hai,…Mười). Song điều này đa phần dân gian không biết nên vẫn dùng cũng như cách nói “tháng 11 âm lịch năm 2022 âm lịch” và lâu, phổ quát dần thành ra gọi vậy là là đúng!.

Theo cách tính lịch đương đại thì hiện tại chúng ta đang ở tháng 12 năm 2022 hay tháng Một năm Nhâm Dần. Mà tháng Một âm lịch tương ứng với tháng Tý 子 và với năm Nhâm Dần 壬寅 đây là tháng Nhâm Tý 壬子. Như thế, đúng ra tháng này nếu nói theo lịch âm phải là tháng Nhâm Tý năm Nhâm Dần. NHưng như vậy khá khó hiểu với bình dân và cả những “cao học” mà chả biết gì ngyên lý, cội nguồn nên cứ “dân dã” gọi là “tháng 11 năm 2022 âm lịch” cho nó lành!

Tháng này, Đông nguyệt 冬月 là tháng bắt buộc phải có ngày đông chí 冬至 và cổ nhân đã nhận thấy: Về phương diện động vật loài chuột hay bị bệnh và chết bởi đây là tháng bắt đầu lạnh nhiều, đồng ruộng vào vụ cày bừa, chuột không có ăn và không chống nổi rét nên dễ chết. Về phương diện thực vật thì: là thời kỳ mầm cây, là hạt giống cây cỏ đang hút nước trong đất để nẩy mầm, là hiện tương hạt trương nước để khởi đầu một mầm dương.

Theo Thuyết âm dương  陰陽說, ngũ hành 五行說, nhất là nguyên lý Tương Sinh tương Khắc 五行相生相克原理  thì:

Tháng Nhâm Tý  có nạp Âm là Tang Đố Mộc (桑妒木 Gỗ cây dâu). Nó  Tương sinh: Mệnh Hỏa;  Hao: cho mệnh Thủy; Tương khắc: Mệnh Thổ; Bị Khắc: Mệnh Kim; Tam hợp: Thân – Tý – Thìn;  Sát tại Mùi

Còn theo tử vi 12 con giáp, thì tôi sinh năm Ất Mùi, mạng Sa Trung Kim (沙中金, Vàng trong Cát).

Như thế, tháng với tôi thuộc hệ Tương Hại, cần đề phòng khi làm ăn, kết giao nhất là làm việc lớn hay khi mạo hiểm, liều lĩnh và nên tránh những tuổi thuộc xấu để giảm, tránh hung hại.

Tháng này Ngũ hành thuộc Khắc (Nhâm-Ất), địa chi thuộc Hại (Tý-Mùi) nên hung cát khó lường, làm gì cũng phải để đường lui mới không bị tiền mất tật mang nhiều. Nhất là không nên va chạm hay làm liều, phạm pháp vì dễ gặp sự cố, hoặc bị lừa, bị lợi dụng.

Nghiệm thấy, đầu tháng đến giờ liên tục đi dự “Tổng kết các hội, đoàn”, đi đám ma, đám giỗ, đám cưới,…vô số trận chi và say,…Chắc chắn sẽ có việc làm, lời nói làm “mếch lòng” ối người”…!

Thôi, chiêm lắm đau đầu, “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, cứ tin là thế. Mà Thật thế vậy!

-Lương Đức Mến, ngày 07/12/2022-