Việc THẮP HƯƠNG CÚNG BÁI NƠI CÔNG CỘNG

Lễ Khai giảng hay còn gọi là “ngày toàn dân đưa trẻ đến trường” đã qua được mấy ngày. Nhưng dư âm còn râm ran trong nhân dân và dư luận.

Ảnh khai thác trên MXH

Trên MXH đang xuất hiện hình ảnh lãnh đạo Trường THPT Lê Hồng Phong (Krông Pắk, tỉnh Đăk Lăk) tổ chức cúng bái với bàn cúng khá tươm tất y như tại tư gia nhà giầu, phía sau là phông nền lễ khai giảng năm học mới  2022 - 2023.

Hình ảnh đó khiến cư dân mạng đồn thổi: “lãnh đạo nhà trường tổ chức cúng vong công khai ngay trên khán đài của Lễ khai giảng”, “đây có lẽ là lễ khai giảng hoành tráng nhất Việt Nam”, .

Xem kỹ rõ đây không phải là hình ảnh tạo ra bới CNTT mà là hình ảnh thật!

Lập bàn thờ cúng bái như vậy ở gia đình là chuyện bình thường, khá quen thuộc về tự do tín ngưỡng. Nhưng đặt bàn thờ rồi cùng nhau cúng bái như vậy ngay tại công sở, trường học là khá phản cảm.

Tất nhiên nói việc đó “vi phạm luật pháp” là hơi quá. Bởi LUẬT GIÁO DỤC số 43/2019/QH14  ngày 14 tháng 6 năm 2019 tại Chương I NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG có 4 Điều liên quan đến vấn đề này. Cụ thể: Điều 3. Tính chất, nguyên lý giáo dục; Điều 20. Không truyền bá tôn giáo trong cơ sở giáo dục; Điều 21. Cấm lợi dụng hoạt động giáo dục; Điều 22. Các hành vi bị nghiêm cấm trong cơ sở giáo dục thì việc đó chẳng vi phạm điều nào một cách rõ ràng.

Song nếu chứng minh được lãnh đạo nhà trường làm việc đó nhằm cầu “thăng quan tiến chức”, “tránh bị vào lò” thì là “lợi dụng hoạt động giáo dục vì mục đích vụ lợi”, tức là vi phạm khoản 2 Điều 21.

Theo giải trình của lãnh đạo ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đăk Lăk thì đó là ngôi trường mang tên một trong những Tổng Bí thư của Đảng ta, đồng chí Lê Hồng Phong (1902-1942). Mà sau hôm Khai giảng, ngày 06/9 là kỷ niệm 120 năm ngày sinh của cố Tổng bí thư Lê Hồng Phong nên trường tổ chức lễ tưởng niệm. Lễ tưởng niệm bao gồm bàn thờ cúng vọng, thắp hương trước tượng đài ở sân trường trong khi trường chưa gỡ phông nền ngày Khai giảng. Hoàn toàn không có chuyện “nhà trường tổ chức lễ cúng bái tại lễ khai giảng”!

Ngược dòng lịch sử, chúng ta đều biết Lê Hồng Phong 黎鴻峰 tên khai sinh là Lê Huy Doãn, là một nhà hoạt động cách mạng Việt Nam; là Tổng Bí thư thứ hai của Đảng Cộng sản Đông Dương (Đảng Cộng sản VIệt Nam nay) từ năm 1935 đến năm 1936. Ông sinh ngày 6 tháng 9 năm 1902 (tức thứ Bảy 6/9/1902. ngày 5/8 Nhâm Dần) trong một gia đình nghèo thuộc xóm Đông Cửa, thôn Đông Thông, tổng Thông Lạng, nay là xã Hưng Thông, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. Ông qua đời trong lúc ở trong tù tại Côn Đảo vào ngày 6/9/1942, đúng vào ngày sinh nhật lần thứ 40. Chiểu theo lịch Vạn niên đó là Chủ nhật ngày 6/9/1942, tức ngày 26/7 Nhâm Ngọ.

 Như thế 06/9 theo lịch Dương vừa là kỷ niệm ngày Sinh, vừa là tưởng niệm ngày mất của ông!

Hôm 06/9/2022 đó Nhà trưởng tưởng niệm là tưởng niệm ngày gì? Mừng sinh nhật thì không đúng so với tín ngưỡng dân gian bởi theo thông lệ thì ngày ngày không bày tiệc như cúng giỗ, còn nếu cúng giỗ phải cúng theo ngày Âm, tức 26/7/ Nhâm Dần còn 06/9/2022 là ngày 11/8/ Nhâm Dần, đã qua ngày Giỗ của Lê Hồng Phong (26/7)! Hơn nữa cách sắm, bày lễ cứ ý như giỗ trai tân (trên bàn) và cúng cô hồn cát đẳng (dưới đất) lại càng phản cảm!

Do vậy rõ là việc tổ chức “cúng bái” của lãnh đạo nhà trường, nếu đúng như lời giải trình thì có sơ xuất về hình thức (không gỡ phông nền ngày Khai giảng) lại sai về tín ngưỡng (sinh nhật mà làm như cũng giỗ trong khi ngày giỗ đã qua lâu rồi!).

 “Kính chẳng bỗ phiền” là vậy!

Tốt nhất, việc cúng bái phải tiến hành tại tư gia hay các nơi thờ tự mang tính tín ngưỡng hay tôn giáo. Chốn công đường chỉ thực hiện các nghi thức đã được quy định của cơ quan quản lý, khỏi gây phiền phức và mang tiếng là “mê tín dị đoan”!

-         Lương Đức Mến, cận Trung thu Nhâm Dần 2022-