Chuyện 30 NĂM TRƯỚC

Ấy là năm 1992, vừa mới tách Lào Cai, Yên Bái từ Hoàng Liên Sơn ra. Cha con tôi ở nơi tập kết của cơ quan tại khu Cung ứng Mỏ.

Đầu năm đã gặp chuyện không vui. Đó là chị ruột bố tôi, cô Lương Thị Thị mất 5 giờ 30 sáng 06-Giêng, Nhâm Thân (Chủ nhật 9/02/1992). Hôm cúng 49 ngày có cả Sư thày từ Nam Hà lên làm lễ (Sư lên Chùa bên PN, tiện dịp,  mẹ và dì tôi nhờ sang cúng giúp). Tương đầu năm, “đen” thế thì thôi, nào ngờ…

Hồi ấy, giao liên Bộ Nội vụ[1] chỉ mang Công văn, Thư, Báo của CA Lào Cai đến CA Yên Bái[2] rồi họ quay xe. PV 11 phải cử người xuống đó lấy và đưa đến 3 điểm tập kết của CA tỉnh (Khối CSND ở khu Cung ứng Cam Đường; Khối trực thuộc ở Tằng Loỏng, Khối ANND ở Phố Lu).

Cuối 1992, trong một lần đi giao liên Thức (sau tôi và 1 trai, 1 gái nữa) đặt Công văn, Thư, Báo vào Nilon và buộc sau xe máy đi từ Cung ứng xuống giao cho ANND ở Phố Lu và BĐBP ở Km5 đường PL-BN (Khi đó BĐBP thuộc CA[3] và báo CAND còn chưa ra công khai).

Sau khi ăn cơm với bố con tôi xong, Thức rẽ vào nơi tập kết của Sở Thương mại (ở Bách hóa Tổng hợp Cam Đường cũ) rồi xuôi Lu. Đến cầu Bến Đền[4], người gác cầu chỉ vào phía sau xe, Thức quay lại thấy túi thư báo đã bị rơi, chỉ còn mảnh Nilon. Quay ngược tìm không thấy, Thức đã báo cáo lãnh đạo PV 11 và lãnh đạo báo cáo BGĐ.

Giám đốc CA tỉnh khi đó là đc Giàng Seo Dín lệnh cho các phòng Trinh sát của cả AN và CS đi tìm cả ngày và đêm. Nhưng đều không thấy.

Hỏi lại các trinh sát được cử đi, tôi bíêt họ chỉ tìm ngược từ cầu Bến Đền trở lên. Tôi đã đi nhờ Thầy Cô giáo các Trường quanh vùng hỏi phụ huynh và các cháu cũng như nhờ Bác sĩ hỏi những người nhà trông bệnh nhân tại Bệnh viện Đập tràn (của tx Lào Cai khi đó).  Nhưng đều mờ mịt cả.

Đêm ngủ tôi thấy như có ai mách tài liệu không mất, muốn thấy phải phá cách. Sớm sau tôi bảo lính của tôi là Phong đưa mình đi tìm, thấy một số tờ Phiếu giao tài liệu ở bên kia dốc Đỏ[5].

Rút kinh nghiệm các tốp đã đi tìm trước đó, sau khi rẽ vào trao đổi với Trưởng CA xã trong khuôn viên trụ sở UBND xã Gia Phú (vị trí đó nay thuộc xã Thống Nhất của tf Lào Cai), tôi tiếp vượt qua cầu Bến Đền vào Bưu điện nằm ở phía tay trái đường từ tx xuống hỏi tin tức. Rất may là chị trực nói “hôm qua có người nhặt được đã đem đến nộp, nhưng khi kiểm tra không phải của Bưu điện nên chị không nhận, người đi xe máy đó có để lại địa chỉ”. Tìm mãi mới thấy mảnh giấy mà cháu bé của chị nhét sâu tận góc tủ ghi mấy chữ nguệch ngoạc: “Hùng - Lái xe xây dựng”.

Mùng quá, tôi lao xuống Lu tìm vào Sở Xây dựng, các Công ty Xây dựng ngày ấy tập kết ở Phố Lu nhưng đều nhận dược câu trả lời: không ai lái xe các cơ quan này có tên vậy.

Đang “rối như canh hẹ” gặp anh họ tôi là Lương Đức Lơ[6] làm nghề tiện và buôn bán ở cây 2 Phố Lu. Nghe kể chuyện, anh ấy bảo “có Hùng lái xe chở vật liệu xây dựng, chứ không phải lái xe xây dựng” và nhà anh ấy ở đầu cầu Lu.

Tôi tìm đến, gặp ngay 2 cô giáo trẻ từng dạy học ở Phong Niên có biết các con tôi học lớp 3, lớp 1 ở đó ngày “chuẩn bị tách tỉnh”. Các cô là em gái anh Hùng và nói anh ấy đi nhận mộ, sắp về. Chúng tôi ngồi nhà chờ mãi chiều tối anh ấy mới về.

Tôi đưa Thẻ Công an ra và giới thiệu mình đang trên đường đi tìm tài liệu, báo. Anh ấy tin và mở tủ cho tôi xem. Kiểm tra thấy tài liệu còn nguyên, báo còn đủ, tôi lập biên bản nhận lại và cám ơn gia đình. Đồng thời điện tìm ngay tổ trinh sát bảo họ không đưa tin trên Đài Lào Cai khi đó cũng đóng ở Phố Lu và đề nghị CA tỉnh dừng lệnh khóa Biên giới.

Sau này tôi được khen, còn Thức bị kỉ luật.

Nghe chuyện bố tôi nói: Vẫn còn phúc !

-         Lương Đức Mến, tháng 7 Nhâm Dần-

---

[1] Tức Bộ Công an nay. Bộ Công an mang tên là Bộ Nội vụ từ gày 1 tháng 8 năm 1975 đến ngày 7 tháng 5 năm 1998.

Còn Bộ Nội vụ “chính cống” thì từng mang danh: Ban Tổ chức của Chính phủ (1973-1990), Ban Tổ chức - Cán bộ của Chính phủ (1990-1992), Ban Tổ chức - Cán bộ Chính phủ (1992-2002)

[2] Cùng tách từ tỉnh Hoàng Liên Sơn ra cuối 1991 bởi Nghị quyết tại phiên họp ngày 12 tháng 8 năm 1991, kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa VIII

[3] Lực lượng này thuộc Công an trong giai đoạn 1958-1979 và giai đoạn 1988-1995

[4] Là cầu đường sắt bộ chung nhau, bắc qua Ngòi Bo nằm trên đường 4E trước 2020  thuộc địa phận xã Gia Phú huyện Bảo Thắng. Từ khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 896/NQ-UBTVQH14 ngày 11/02/2020 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Lào Cai thì cây cầu này là ranh giới huyện Bảo Thắng với tf Lào Cai

[5] Hồi ấy là ranh giới Bảo Thắng với tx Lào Cai nay thuộc địa phận xã Thống Nhất, tf Lào Cai.

[6] Anh là con thứ của bác Ruẩn (Nhớ) SN 1960, nhà ở Phố Lu. TN trường Công nhân cơ điện Bắc Thái (học cùng L.Đ. Tràng) về công tác tại XN Bánh kẹo Bảo Thắng, lấy vợ là Dung cũng người xuôi lên Làng Mạ. Sau LĐ Lơ thôi việc về mở xưởng cơ khí tại nhà. Do tay nghề khá nên làm ăn được. Nhưng do quá chiều con nên kinh tế sa sút, đến 2004 lại chuyển trở về Trì Quang. Được 2 nam (Tiến , Quân) 2 nữ (Liên, Nhung). Ngày 16/10/2005 (tức Chủ nhật 14 tháng 9 Ất Dậu nhằm ngày Quý Dậu tháng Bính Tuất) L.Đ.Lơ trên đường đi thăm con trai là L.Đ.Tiến (tại Tân Lập, Phú Thọ) bị cơn tai biến mạch máu não đã tử vong tại BV Bảo Yên. Chiều đưa xác về. Hôm sau truy điệu tại nhà riêng (đã cho thuê) ở Km 2 Phố Lu, Bảo Thắng, Lào Cai. Vợ con chuyển vào Trì Quang nên khá chật vật.