MÁU THAM CỨ THẤY HƠI ĐỒNG LÀ MÊ

Vấn đề thời sự nổi bật nhất, được mọi người quan tâm nhất hiện nay là tình hình dịch Covid-19.

 Nhưng thực tế cho thấy có một loại vi rút còn nguy hiểm hơn SARS-CoV-2 và các biến thể của nó gây nên Đại dịch COVID-19 là con “vi rút tham nhũng”! Nếu không quyết tâm và có thuốc trị dứt thì loại virus này sẽ tiếp tục gây bệnh hủy hoại xã hội và lây lan thành…đại đại dịch. Mà con virus này, suy cho cùng nó “làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền” ! Đồng tiền cần thế nhưng cũng hại thế!

Điều này không phải phát hiện mới mẻ, càng không phải là phát hiện của Còi mà, từ thế kỷ XVIII, trong Truyện Kiều, cụ Nguyễn đã viết ở câu 8 trong cặp “lục bát” 1305-1306:

媒強蘇綠捽紅

Mụ càng tô lục chuốt hồng,

𧖱貪係𧡊唏銅時迷

Máu tham hễ thấy hơi đồng thì mê;

Cặp này toàn từ Nôm, dễ hiểu nhưng cũng nên giải nghĩa một số từ như sau:

Mụ: người đàn bà đã có tuổi, thường hàm ý coi khinh và ở đây chỉ Tú bà;

Càng: từ biểu thị mức độ tăng thêm (thường do nguyên nhân nhất định nào đó);

Tô lục chuốt hồng: Trong đó có từ “lục, hồng” là hai màu sắc biểu trưng cho nhan sắc phụ nữ nên thành ngữ này tương tự câu “tô son điểm phấn” chỉ việc trang điểm, chải chuốt cho xinh đẹp hơn- ý nói Tú bà chăm nom chu đáo cho Thúy Kiều!

Việc “mụ” ra công “tô lục chuốt hồng” cho Thúy Kiếu, sau này ta mới rõ đâu phải Tú bà thương yêu, quý mến gì nàng mà dã tâm của mụ là tạo ra món hàng độc để câu khách, cho khách “đổ” còn mụ thì hốt bạc!.

Máu: trong sinh học nó chỉ một tổ chức di động được tạo thành từ thành phần hữu hình là các tế bào (hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu) và huyết tương; có tác dụng cung cấp các chất nuôi dưỡng và cấu tạo các tổ chức cũng như loại bỏ các chất thải trong quá trình chuyển hóa của cơ thể; là phương tiện vận chuyển của các tế bào và các chất khác nhau giữa các tổ chức và cơ quan trong cơ thể.

Trong đời sống nó đặc trưng tâm lý có tính chất cá nhân, khiến con người ta dễ hướng về một hoạt động nào đó một cách không còn biết suy nghĩ gì nữa;

Tham: ham muốn một cách thái quá, không biết chán, không biết giới hạn, cố cho được nhiều mà không biết tự kiềm chế, thường dẫn đến điều không hay;

Hơi đồng: gốc gác từ chữ “đồng khứu” 銅嗅 hay “đồng xú” 铜臭 mà ngày xưa tiền làm bằng kim loại đồng nên nghĩa của hai từ đó là “hơi tiền”, “mùi tiền”,  thường dùng để chỉ đồng tiền tanh hôi, có được bằng cách không lương thiện!  

Thì là liên từ biểu thị kết quả của một điều kiện, một giả thiết của điều nói đén trước đó;

Mê chỉ sự ham thích đến mức bị cuốn hút, không còn biết gì nữa.

Cặp câu 6-8 này thuật chuyện: Tại thanh lâu, Thúy Kiều gặp một khách làng chơi tên Thúc Kỳ Tâm, thường được gọi là Thúc sinh. Qua nhìn ngắm dung nhan và thưởng thức tài nghệ của Kiều, Thúc sinh đã say mê Kiều và muốn đồng tâm gắn bó với nàng. Hai người vui vẻ bên nhau “ý hợp tâm đầu” và do sẵn có tiền của nên Thúc sinh vung phí không tiếc và chàng còn tưởng Kiều là con gái mụ Tú.

Tú bà là kẻ tham tiền, đầu óc con buôn đã mách mụ một món hời nên càng “tô son điểm phấn” cho Kiều, tâng bốc, khích lệ vì thế chàng Thúc lại càng chi mạnh, chẳng tiếc tay. Trong con hoan lạc Thúc sinh lập kế đem giấu Kiều một nơi rồi đưa tiền cho Tú bà để chuộc nàng ra khỏi thanh lâu. Tất nhiên, thấy hời Tú bà “đành chịu” để Vương Thúy Kiều ra khỏi lầu xanh đi với Thúc Kỳ Tâm. Nhưng nàng đâu biết cuộc sống phía trước còn cam go tủi nhục hơn nhiều! Song đấy là chuyện hồi sau và cũng chưa phải mục tiêu của tút này!

Từ xưa đến nay, ai và ở đâu cũng thế, cái gì, điều gì của mình chả hay, chả tốt! “Văn mình vợ người” mà! Nhưng nhăm nhăm chỉ biết tới mình, tô vẽ, tâng bốc nó quá mức lại là điều giả dối, không nên! Mặt khác, trong quá trình phát triển, tự hoàn thiện mình, con người tất có nhu cầu trao đổi, buôn bán nên phát minh ra “tiền” và dần dần nó không chỉ là công cụ của con người mà nó còn là thứ “ma túy” chèo lái, dẫn dắt con người. Chính vì thế mà từ “tiền bạc” trong đó “bạc” là danh từ chỉ “kim loại quý màu trắng sáng, mềm, khó gỉ, dẫn điện tốt, thường dùng để mạ hoặc làm đồ trang sức” nó trở thành “tiền bạc” mà chữ “bạc” lại là tính từ chỉ “đã phai màu, không còn giữ nguyên màu cũ, không được trọn vẹn”! Buồn đấy, nó chẳng còn mãi “liền khúc ruột” như cổ nhân xưa khuyên răn mà khi con người “mê mẩn” nó thì nó trở thành: “là tiên là phật, là sức bật lò xo, là thước đo lòng người, là tiếng cười tuổi trẻ, là sức khỏe tuổi già, là đà danh vọng, là lọng che thân, là cán cân công lý, là hết ý cuộc đời”!  

Trong xã hội đương đại, thiếu gì kẻ bán rẻ lương tâm, làm hàng giả, hàng nhái, tô vẽ “thổi giá” cho các sản phẩm, công trình mình tạo ra hay định đem bán! Nhiều kẻ “ăn bất cứ một thứ gì” và họ đã hưởng lợi bằng mọi thủ đoạn!

Nhưng “lưới tròi lồng lộng, thưa mà khó thoát”, sớm muồn gì họ cũng bị trả giá! Song, trước mắt “hơi đồng” đã làm mờ mắt kẻ thiếu lương tâm và làm hại chúng dân, góp phần kéo lùi lịch sử!

-         Lương Đức Mến, 25/10/2021 -