Sau những tháng năm nhọc nhằn “nhóm lửa” nơi “quê mới” (1991-1993), chúng tôi bắt tay vào làm việc thực thụ, cả kiến thiết nơi ở, xây dựng và chiến đấu, trưởng thành. Đời tôi, giai đoạn nào cũng khó khăn, xen thuận lợi nhưng phải nói thời kỳ 1993-2003 là thời kỳ phải vật lộn, bươn chải nhiều và vì thế cũng lắm kỷ niệm!
Đây là giai đoạn cách đây chưa lâu nên nhiều người liên quan còn sống, còn làm việc do vậy nhiều chỗ phải viết tắ và chép khác đi, chỉ mình tôi hiểu!
Năm học 1993-1994, con gái Huyền Thương học lớp 5 trường Tiểu học Kim Tân, con trai Hải Thương học sau chị 2 lớp cùng trường. Các cháu học được! Năm ấy, khi thi chọn học sinh Giỏi toàn quốc, con gái đạt giải Khuyến khích môn Văn và được Giải thưởng Kim Đồng, danh hiệu “Chiến sĩ nhỏ Điện Biên” được đi thăm nhiều nơi, về cả Hà Nội, gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
Đêm 19/4/1994 tôi nhận điện thoại nói Sinh đã mất do tai nạn ở Bắc Hà[1]. Đến nơi tôi biết rằng, em tôi hay về nhà ở Phong Niên lấy chuối xanh đem lên bán, bữa đó, khi xe dừng tại Bến BH, Sinh đỡ sọt chuối, bị rơi từ sườn xe khách (bậc thang) xuống và chết (ngày 19/4/1994, tức 09/3 Giáp Tuất). Sau hơn 100 ngày thì Phú cũng mất vì Xuất huyết não, vào ngày 03/8 tức 26-6 âm[2].
Khi ấy, ngày 01/5/1994 tỉnh tổ chức thông cầu Cốc Lếu[3], từ đây đôi bờ thị xã đã thông thương khỏi cảnh chờ phà.
Cũng năm đó, sau khi đ/c Lương Đức Mến và TQH[4] dự lớp tập huấn và nhận phương tiện tại C21 về đã triển khai việc giám định chất ma túy bẳng phản ứng so mầu. Ngày ấy, chưa có máy Vi tính nên nhờ Cơ yếu soạn mẫu trống, kết quả từng vụ, việc nhập bằng máy tính Optima.
Một vụ giám định đáng nhớ mà không đến hiện trường là Vụ nổ tại Mỏ đá Cốc San, Bát Xát ngày 25/5/1994. Vụ này, Cơ quan CSĐT đã khởi tố, bắt Nguyễn Văn Quân về tội Giết người, chế tạo, tàng trữ, sử dụng trái phép chất nổ. Sau khi nhận lại hồ sơ từ TAND tỉnh, VKSND tỉnh yêu cầu tái giám định. Chúng tôi đã nghiên cứu toàn bộ hồ sơ truy tố, tham khảo tài liệu về vật liệu nổ, tổn thương do sóng nổ..., tham vấn ý kiến chuyên gia về mìn, khảo sát thực địa hiện trường, thực nghiệm tính toán lượng thuốc nổ đã sử dụng. Dựa vào cách thức chế tạo mìn, thời điểm gây án...ngày 12/10/1994 đã đưa ra nhận định: Vụ nổ ngày 25/5 không thể dẫn đến chết người được; Nếu nạn nhân Thái không vùng chạy, vẫn nằm yên trên giường thì có thể chỉ gây choáng nhẹ”. Từ KL đó và với những tài liệu điều tra bổ sung khác, VKSND tỉnh đã thay đổi tội danh và được HĐXX của TAND tỉnh, TANDTC chấp nhận.
Đầu năm 1995, đã cùng Sở Tư pháp tham mưu để UBND tỉnh mở Hội nghị về Công tác giám định tư pháp vào ngày 25/2/1995 với sự tham gia của 52 đại biểu do đ/c Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì. Tại Hội nghị, tôi trình bày tham luận về : “Giám định KTHS – PY với công tác đấu tranh phòng ngừa tội phạm” với nhiều vấn đề về lý luận và thực tiễn. Sau Hội nghị, nhiều GĐV PY được bổ sung, thay thế.
Sáng sớm ngày 23/4/1995 tại Km 8 đường Lào Cai đi Sa Pa thuộc địa bàn xã Cốc San (khi đó thuộc huyện Bát Xát) xẩy ra vụ nổ phá tan xe 27A – 22 – 71, chết toàn bộ số người đi trên xe. Khắc phục khó khăn do HT bị xáo trộn, trải rộng, nồng nặc mùi cháy của hoá chất, thịt người, trời nắng nóng…chúng tôi tiến hành KN chu đáo, tỉ mỉ đảm bảo không bỏ sót dấu vết, khẩn trương để giải phóng HT trả lại sự lưu thông cho Quốc lộ. Kết quả đã xác định xe bị nổ do trên xe vận chuyển thuốc nổ[5]. Lúc đầu tìm thấy 7 xác nam giới, 8 xác nữ giới và nhiều đoạn chi thể, mảnh tổ chức cơ thể ở dưới ao, ruộng, trên nương đồi trong phạm vi 400x900m. Đến 30/5 phát hiện thêm một xác cách tâm nổ 357m. Những xác còn lấy được dấu vân tay đã tiến hành thu và bảo quản về sau này đã giúp các gia đình nhận được chính xác thi thể của thân nhân. Nhưng do thiếu kinh nghiệm nên việc khám nghiệm bệ thép chịu lực Chassis của xe chưa chi tiết, khó có cơ sở kết luận thuốc nổ để trên sàn hay dưới gầm xe. Khi phát hiện ra, cho cán bộ đi tìm lại thì Chassis đã được cắt nát bán sắt vụn![6] Lính tôi không biết đã đành, ngay cả các ĐTV, lãnh đạo cũng chả thấy ai đả động đến điều này! Sau này tôi rút ra bài học: lỗ hổng trong công tác kỹ thuật điều tra là ở sự thếu tỉ mỉ đó chứ ở đâu nữa!
Hè năm đó, nhân có Hội nghị về Giám định tài liệu và Kỹ thuật phòng chống tội phạm của Viện KHHS mở tại Huế, tôi đưa 2 con theo cùng TQH và NĐQ làm chuyến vào Huế, qua cả Sầm Sơn, Cửa Lò vào Huế. Lần đầu tiên thấy Đại nội, lăng tẩm các vua Nguyễn, ăn đồ biển tươi và tắm biển thoả thuê...
Phòng làm việc của tôi chuyển lên nhà xây ở tầng 4(403). ĐT 869 124. Từ đó các phòng được bố trí, sắp xếp theo hướng phân công rõ ràng, cụ thể hơn.
Một vụ giám định qua hồ sơ, tài liệu góp phần làm sáng tỏ vụ án Hiếp-Giết: vào đêm 03/12/1995 tại Đội 2 xã Việt Tiến, Bảo Yên xẩy ra vụ trọng án. Tên Hà Văn Dân (tức Bàn Văn Kim) DT Tầy, SN 1970 đã hiếp và giết chị dâu là Lương Thị Lan, SN 1965. CA huyện Bảo Yên đã lập HĐKN và trưng cầu Bác sĩ GĐVPY ở TTYT huyện tiến hành KNHT, KNTT và giám định pháp y. Do các dấu vết, thương tích mô tả chưa rõ nên VKSND tỉnh yêu cầu CQCSĐT điều tra bổ sung. Sau khi nghiên cứu kĩ hồ sơ, PC21 đã có Thông báo kết luận giám định số 32/GĐPY ngày 21/01/1996 ghi rõ cơ chế hình thành các vết thương, nguyên nhân tử vong. Văn bản này cùng với các tài liệu khác đã góp phần buộc tên dâm ác phải chịu hình phạt cao nhất: tử hình.
Sang năm Bính Tý 1996 xẩy ra lắm chuyện vui buồn xen nhau:
Sau khi đ/c NgVQ[7] chuyển về Công an tỉnh Yên Bái, PC21 chỉ có Trưởng phòng. Năm 1994 đ/c Vũ Quang Vinh, nguyên Trưởng phòng PC16 chuyển về làm cán bộ PC21. Đến ngày 25/7/1996 Giám đốc Công an tỉnh Lào Cai ký Quyết định số 02/QĐ-PX11 bổ nhiệm đ/c Vũ Quang Vinh (SN 1953, GĐV Tài liệu) là Phó Trưởng phòng PC21[8].
Tối 29/7/1996 tại Gia Phú, Bảo Thắng (tân quê của vợ) xẩy ra vụ: tên Hoàng Văn Hữu đã đuổi đâm chết 3 người, bị thương nhiều người. Ngay trong đêm, cùng với các lực lượng khác cán bộ KTHS, PY chúng tôi đã có mặt tại hiện trường. Cuộc KNHT, KNTT được tiến hành khẩn trương đúng quy định giúp mau chóng giải phóng HT, tạo ra sự ổn định tâm lý ở khu vực đông người. Khi các nạn nhân bị thương xuất viện đều được tiến hành giám định thương tích cẩn thận. Chính sự khoa học, chính xác trong việc mô tả dấu vết, thương tích, thu giữ vật chứng đã góp phần phục vụ tốt cho giai đoạn TT, XX. Kể cả khi XXPT bị cáo được tuyên không bị tử hình do mắc bệnh “tâm thần” nhưng với các tài liệu ban đầu cho thấy khi hành động y không hề có biểu hiện tâm thần và cùng với sự kiên quyết của cấp uỷ địa phương mà tên HVH đã phải đền tội. Thi hành án năm 2000[9].
Cũng năm đó, qua công tác giám định đã phát hiện nhiều bộ Hồ sơ làm thủ tục đăng ký xe là giả. Trong đó có 5 bộ của 5 xe do Ban Tài chính-Quản trị Tỉnh ủy mua và các Bộ giấy tờ giả này giống nhau về hình thức, thủ đoạn làm giả.
Hồi ấy, do bố vợ ốm, hay về nên đã kí “khống” 4 tờ Thông báo Kết luận giám định GHQ giao cho Đội Giám định giữ, khi về mất cảnh giác không thu hồi. Từ đó, có xe mang giấy tờ giả đã được “giám định” là thật để đăng ký. Khi phát hiện, vụ việc đã được sớm khắc phục, thu hồi xe, nhiều bộ giấy tờ giả khác. TP vì “thiếu tinh thần trách nhiệm” bị cắt CSTĐ, đơn vị không đạt Quyết thắng và người sai bị Cảnh cáo[10].
Sau một thời gian ốm nặng, và sáng Thứ Hai ngày 23/9/1996, lúc 8 giờ kém 16 phút, đúng tiết Thu phân ngày 11 tháng Tám năm Bính Tý nhạc phụ tôi ngưng thở hoàn toàn. Không biết vì lí do gì mà anh Hồng bảo bố thọ 79, theo tôi chỉ 74, 75 tuổi. Ngày 20 tháng mười Một Canh Thìn (15/12/2000) đã cải táng. mộ xây cạnh nơi hung táng có gắn bia, ảnh.
Từ năm học 1996-1997 vợ chuyển sang Trường Trung học Sư phạm. Là giáo viên Tổ Mầm non.
Bước vào năm 1997, chưa sang Đinh Sửu gặp ngay “vận đen”. Chuyện là, thân phụ tôi vốn sức yếu, ở xuôi ốm luôn, lên Lào Cai có khá hơn. Năm 1980 có trận ốm (Viêm cầu thận) tưởng đã mất, nhưng rồi qua được. Trong năm 1996, người hay đau yếu. Nhưng cuối năm lại khoẻ, giục vợ và em vợ về quê giỗ Nhạc phụ (tức ông ngoại tôi) [11]. Tối 20/1/1997 người đột ngột mệt nặng. Khi con cái tới nhà (21 giờ) người còn nhận ra nhưng không nói được. Hàng xóm, con cháu có mặt đủ cả. Cấp cứu hồi lâu, đến nửa đêm người có vẻ tỉnh ra, bà con ra về. Gần 2 giờ sáng bắt đầu vào hấp hối, cấp cứu tích cực nhưng không có hiệu quả. Thân phụ tắt thở lúc 2 giờ 5 phút sáng ngày Thứ Ba 21/01/1997 (tức là ngày 13 tháng Chạp năm Bính Tí) [12].
Mặc dù vắng vợ và em vợ nhưng gia đình và ban lễ tang vẫn quyết định đưa tang vào ngày 22/01[13] và đám tang của người được con cái tổ chức tương đối chu đáo. Các cơ quan, bạn bè dù xa thế vẫn đủ mặt, theo lệ làng phải tổ chức ăn uống. Mộ đặt tại khu Gốc gạo cạnh lối vào xóm do ông thày Kiên đặt hướng (Bắc). Khi vợ và em vợ lên đến nơi thì chuẩn bị cúng 3 ngày. Nhưng khi xem băng ghi hình bà bảo: không có gì phàn nàn cả.
Không bày vẽ nhưng vẫn tiến hành đủ các bước trong khâm liệm, viếng, chuyển cữu, truy điệu, đưa tang và sau đó là: Triêu tịch diện 朝夕面, Tam ngu 三虞, Cúng Tuần 旬祭, 49 ngày 盅七, 100 ngày 卒哭, Đốt mã 焚香, Tiên thường 先嘗, Tiểu tường 小祥, Đại tường 大祥, Trừ phục 談祭, Cải táng 改葬, rồi các năm thực hiện Kỵ nhật 忌日 vào 13/Chạp.
Đến tháng 8/1997, Quyết định số 2942 do Thứ trưởng Nguyễn Văn Tính kí ngày 05/8/1997 đã về đến CA tỉnh, mình đã nhận được bản sao do HN Thành đưa cho (ảnh là PGĐ nên biết trước). Nhưng vì có kẻ xấu chơi, nên BGĐ định hoãn trao cho LĐM vì cho rằng tôi có liên quan đến việc “nhập nhèm” trong kinh phí XN nước tiểu của mấy chú CA nghiện Ma tuý. Nhận tin, tôi định hoãn đi HN, gặp Giám đốc HMN và chứng minh được mình vô can. Ngay chiều đó danh sách Trung tá của CA tỉnh có 4 người (Thành, Mến, Hanh, Thải) đã được công bố đủ.
Ngay sau đó, với mục đích ghi nhớ ơn Cha, tôi nẩy ra ý tưởng soạn Gia phả của gia đình:
Hôm nay, sau Tiết Thượng nguyên,
Nhớ lời thân phụ soạn nên cuốn này.
Để mình suy ngẫm từ đây,
Và cho con cháu mai ngày nhớ ghi..
Nhưng vì chưa đủ tài liệu nên tôi quyết định chép dưới hình thức Lược thuật. Khi soạn thảo tôi dựa vào: Cuốn Lược dịch gia phả Lương tộc chi thứ 3 (do phụ thân tôi dịch ngày 20-10-1992, tức là ngày 25/9 năm Nhâm Thân) từ bản chữ Hán chép tay đề ngày 19/3 Đinh Tị (06-5-1977) tại nhà Bác Chiểu. Việc khởi thảo bắt đầu từ sau hôm giỗ bà nội 07/12/1997. Khi đó đơn vị đã nhận máy Vi tính được mấy tháng và tôi cũng đã sử dụng được nên soạn trên máy này, lưu trữ tiện, dễ sửa chữa.
Năm 1998: Tết Mậu Dần viết và Sáng Mồng Ba (30/1/1998) đã đọc bài mừng thọ Mẹ có thể khái quát phần nào hình ảnh của bà:
Đầu năm Khai bút, Bút khai Hoa,
Gửi Hương Xuân ấm đến mọi nhà.
Và riêng dâng Mẹ lời hay nhất:
Xuân này Mẹ trọn Bẩy Nhăm Hoa.
Quanh năm cắm cúi với ruộng, vườn,
Chưa từng rời khỏi đất Quê hương.
Để con của Mẹ dài chân bước,
Qua khắp muôn phương, mọi nẻo đường.
Tần tảo chăm lo chuyện cửa nhà,
Đánh vần mới thuộc chữ O, A
Để cho con Mẹ xong Đại học,
Cháu Mẹ thi tài: Giải Quốc gia !
Nín nhịn vén thu việc gia đình,
Chưa từng tuyên thệ chốn Quang vinh.
Năm trai của Mẹ thành Chi bộ,
Gánh việc xóm thôn, tới Tỉnh Thành.
Mẹ tôi-một Người Mẹ Bình thường,
Nhân hậu, Thuỷ chung, ấm tình thương.
Xứng người xưa dạy: “Phúc tại Mẫu”
Con cháu mai ngày gắng theo gương.
Tôi viết bài thơ : Tết Mậu dần,
Mừng Mẹ nay tròn Bẩy Lăm Xuân.
Chúc Mẹ Thọ trường, Cao Bóng Cả,
Chỗ dựa cháu con vững bước chân.
Huyền Thương (học Trường Chuyên Lê Quý Đôn) đạt Giải Nhì Văn toàn quốc Cấp II. Năm đó lớp HT học rất nhiều cháu được Giải.
Đáng nhớ là Giám định thư tống tiền tìm ra kẻ trộm: Câu chuyện khởi nguồn từ tháng 2/1998 gia đình bà Đinh Thị Miền ở Phú Hà, xã Phú Nhuận, Bảo Thắng xẩy ra vụ trộm mất tiền và nhiều giấy tờ quan trọng (Bằng Tốt nghiệp, Giấy chứng nhận sở hữu đất....). Trong lúc chưa tìm ra thủ phạm thì gia đình bà Miền nhận được một bức thư với nhiều từ ngọng và chữ viết sai chính tả có nội dung: “Kính gửy bà Miền mốn lấy lạy tất tất cả những gì bà đã mất hôm mất chộm thì hãy cầm 500,000 năm chăm ngìn lên đỉnh đồi đằng sau nhà bà Huynh lếu bà o đến thì những tìơ giấy của bà tôi lấy ở chong tủ thì tôi sẽ đốt hết 6 giờ tối mai tôi chờ chên đấy lếu bà báo Công an thì bà nhau con bà phảy chết vì chong nhà bà đã có quả mìn monh Bà làm theo ý tôi thì Bà còn sống lếu o Bà đừng chách tôi…Bút Cùn”.
Nghiên cứu thư tống tiền Phòng KTHS đã cùng với Công an Bảo Thắng thống nhất về “chân dung” thủ phạm. Qua sàng lọc đối tượng, CA Bảo Thắng đã thu được mẫu chữ của 3 đối tượng nghi vấn. Kết quả giám định đã khẳng định chữ viết trên thư nặc danh với chữ viết đứng tên Đào Phú Cường trong “Văn Bản về việc Bầu Ra BCH đoàn viên mới” lập ngày 12/8/1997 là chữ do cùng một người viết ra. Từ kết luận đó, CA huyện đã buộc được Cường khai nhận là chính y đã gây ra vụ trộm tại nhà bà Miền. Vật chứng và tiền đã được thu hồi.
Trong năm đã KNHT kết luận chính xác vụ cháy xẩy ra tại trụ sở Tỉnh ủy. Ngày đó trụ sở mới xây xong, vào hồi 7 giờ 45 Sáng 26/8/1998 Phòng làm việc (302), phòng tiếp khách (303, 304) của đ/c Bí thư tỉnh ủy, phòng làm việc của đ/c Thư kí riêng (307), phòng Cơ yếu (305) tại trụ sở tỉnh uỷ Lào Cai vừa đưa vào sử dụng bị cháy. Thời gian này đ/c Bí thư Tỉnh uỷ và đ/c Thư ký riêng đang đi công tác nước ngoài, không có mặt tại địa phương. Vụ việc rất được lãnh đạo và dư luận quan tâm. PC21 cùng với PC16, PC23…đã mau chóng đến HT tiến hành khám nghiệm, đưa đi bảo quản những tài liệu mật chưa bị cháy hết, thống kê thiệt hại, khám nghiệm các Phòng, bảo vệ HT và đề xuất mời Viện KHHS, Cục Cơ yếu lên KN chi tiết[14].
Qua KN và KLGĐ của Viện KHHS, PC21 đã có báo cáo kết luận trực tiếp báo cáo[15] tại một phiên họp của Ban Thường vụ tỉnh uỷ. Kết luận đó cùng hệ thống Sơ đồ chi tiết, rõ ràng đã giúp Ban Thường vụ tỉnh ủy nắm rõ diễn biến quá trình cháy, nhận định đúng về nguyên nhân vụ việc, loại trừ khả năng phá hoại trong lúc đ/c Bí thư đi công tác tại nước ngoài.
Đây cũng là bài học kinh nghiệm cho các cơ quan trong việc sử dụng thiết bị điện, đấu nối điện trái phép, đấu không đúng quy chuẩn kỹ thuật và không ngắt Atomat khi ra khỏi phòng.
Một kỷ niệm không quên là việc Giám định qua hồ sơ, Bảo vệ KLGĐ, minh oan cho người vô tội. Chuyện bắt đầu từ việc: ngày 25/9/1998 gia đình bà Nguyễn Thị Hương ở Khởi Bung, xã Bảo Nhai, huyện Bắc Hà tố cáo con bà là Nguyễn Thị V. (12 tuổi) bị một thanh niên cùng xóm là Phan Minh Tuấn (16 tuổi) hiếp trên đồi vào hồi 16 giờ ngày 23/9. Cháu Vinh được đưa đến TTYT huyện khám và kết luận: Màng trinh không rách, không có dấu vết xây sát, bầm tím bộ phận sinh dục và bẹn, đùi, trong âm đạo có nhiều xác tinh trùng đủ cả đầu, cổ, đuôi. Dựa vào kết luận đó, CA Bắc Hà đã bắt PMT, sau đó VKSND huyện đã đề nghị truy tố PMT về tội Hiếp dâm trẻ em. Do có khiếu nại của Bị can nên hồ sơ được trả lại cho Cơ quan điều tra cấp tỉnh thụ lí. Nhận Quyết định trưng cầu giám định (qua hồ sơ), đã nghiên cứu kĩ từng lời tố tội của gia đình và bản thân bị hại, lời chối tội của bị can; tham vấn ý kiến chuyên môn của các GS Sản khoa đầu ngành và đặc biệt đã lên tận “hiện trường” nghiên cứu thực địa. Trên cơ sở đó, đưa ra kết luận khách quan, trung thực[16] và những lập luận đó, công tố và GĐV của Bắc Hà không bác bỏ được trước phiên tòa. Cùng với những căn cứ khác, TAND tỉnh đã tuyên PMT không phạm tội hiếp dâm, trả tự do cho PMT. Sau đó gia đình cháu NTV cũng không khiếu nại gì.
Dịp 20/11/1998 vợ được tặng Huy chương Vì sự nghiệp giáo dục
Anh vợ là Hồng mất lúc 9 giờ kém 18 sáng Thứ Ba ngày 01/12/1998 (tức là ngày 13 tháng 10 năm Mậu Dần) do Ung thư gan. Lúc còn sống, anh bảo anh tuổi Hùm (1950). Nếu theo tướng số thì có lẽ anh tuổi Nhâm Thìn (1952). Đi TNXP rồi về công tác tại Nông trường, là Đảng uỷ viên phụ trách TN, sau chuyển làm Đội trưởng Đội 10 rồi nghỉ về Xã tham gia Hội Nông dân. Anh thẳng, tốt tính, nhưng quán xuyến không giỏi, ít thu vén cá nhân nên nghèo .
Anh vốn khoẻ, uống rượu cũng được và bắt đầu ốm từ tháng 8/1998 .Gia đình đưa đi điều trị nhiều nơi cả Đông, Tây y. Tôi biết anh bị ung thư nhưng nghĩ : mình nói ra sự thật e mọi người cho là vợ chồng tôi sợ tốn nên đã về đưa anh lên BV tỉnh làm đủ mọi xét nghiệm cần thiết: anh bị Ung thư Gan. Tôi đã dự đoán việc này nên trước đó đã báo và mời chị Dẫn ở Hội Nông dân Huyện về đối chiếu công nợ. Ngày 17/10/1998 chị Dẫn, anh Tiến (ở HND huyện) cùng gia đình đối chiếu số dư nợ của các hộ vay vốn Lâm nghiệp trang trại cuả thôn Xuân Tư mà anh là chủ tín chấp. Kết quả qua rà soát 10 hộ tổng dư nợ đã quá hạn thanh toán là 14.981.200đ. Hai bên thống nhất uỷ quyền cho vợ và em anh Hồng đi thanh toán với các hộ thiếu nợ để trả cho HND huyện. Do cả nể và ghi chép thiếu khoa học nên anh nắm không chính xác số hộ mà anh đã đưa tiền hoặc luân chuyển từ người này sang người khác.Nhiều hộ có vay nhưng biết anh mệt nặng nên lờ đi.Trầy trật mãi chị Thao và các em mới tạm gọi là thu hồi được.
Sau ngày anh mất, vì thiếu ngọn cờ nên tình cảm mẹ con, anh em có phần phai nhạt, có lúc sắp thành mâu thuẫn. Nhưng xem ra cũng không có gì to tát, chỉ là chuyện hiểu lầm, người thiếu gương mẫu, ngưòi thiếu trách nhiệm, do hoàn cảnh và hiểu biết.
Năm 1999: bản lĩnh rèn thêm nhờ nguồn cội
-Tháng 5 xẩy ra vụ gia đình cháu Phùng Thị Loan tố cáo bị tên Biển và Bộ hiếp dâm tại nhà nghỉ Chính. BVĐK số 1 xác định cháu không bị hiếp, PC 14 và 16 thả, gia đình làm đơn được giao tái giám định đã chứng minh được cháu bị rách màng trinh vào thời điểm đó. Bảo vệ thành công KLGĐ trước Toà. TANDTC đã sử Biển, Bộ mức án Chung thân.
-Hè: hai vợ chồng và Hải Thương sau khi nghỉ ở Quảng Ninh đã về thăm quê. Lúc này bản thảo cuốn “Lược thuật Gia phả Lương tộc” đã đánh máy xong. Ngày 01/8/1999 (20 tháng 6 Kỉ Mão) thông qua bản thảo (lần thứ 3) với Cô Được, Cô Nguyên, Bác Quắm, Bác Khải, Trưởng họ và các anh trong ngành 3 và nhận được nhiều thông tin bổ ích, đã được đưa vào chỉnh lí, bổ xung. Có dịp như thế mới biết nhiều người lớn tuổi nhưng ít được học hành, mải kiếm ăn, ít chịu tìm hiểu nên không nắm được mấy về gia tộc họ hàng. Khi ngược về Lào Cai, tôi chỉnh lý lại lần cuối và Rằm tháng Bẩy (25/8) xong, đã in gửi cho các anh Trưởng họ, Trưởng Chi lưu giữ và tham khảo. Nhưng cũng không thấy ai viết thư bổ sung nhận xét gì.
-Nhận Huy chương Vì an ninh Tổ quốc theo Quyết định số 275 ngày 14/8/1999. Ngày 10/4/1999 Giám đốc Công an tỉnh, Đại tá Hoàng Minh Ngọc đã ký Quyết định số 95/QĐ-PX13 điều động đ/c Nguyễn Văn Duyệt, cán bộ PC14 giữ chức vụ Phó trưởng phòng PC21, sau mấy năm phòng chỉ có duy nhất mình là lãnh đạo!.
Tháng 01 năm 2000: nhận Đội HL và SD Chó nghiệp vụ[17] về đơn vị nhưng vẫn để Đội ấy ở trong khuôn viên Trại Tạm giam.
Trong ngày Mừng Thọ Dì tuổi 70 (03 Tết Kỉ Mão-07/2) tôi có đọc đội câu đối:
Phúc Tổ, ơn Trời-vừa tới Bẩy tuần, vui tiệc Thọ;
Tình Con, đạo Cháu-gọi là Ba chén chúc ngày Xuân.
Theo nguyện vọng chung, Từ đường Lương tộc Cao Mật đã được dựng lại phía sau nhà trưởng họ. Trước kia từ đường là 3 gian nhà gỗ Lim được dựng từ đời Thứ 5 do Cụ Bá ổn cùng họ mạc dựng lên. Năm 1947 trong một trận càn, giặc Pháp đã đốt cháy[18]. Trong dịp Chạp Tổ Rằm tháng Giêng Kỉ Mão (1999) toàn họ đã nhất trí thực hiện việc xây Nhà thờ Tổ. Địa điểm được chọn là gần nền Từ đường cũ (phía sau nhà Trưởng họ). Kinh phí do con cháu Công Đức tự nguyện. Đây là sự Tái thiết Từ đường chứ không phải Trùng tu, Phục chế hay Tôn tạo gì. Tháng 3/1999 khởi móng. Ngày 12 tháng 3 Canh Thìn (16/4/2000) khánh thành với tổng chi phí khoảng 25 000 000, 0đ. Hôm khánh thành con cháu gần xa có gần 180 người về dự[19]. Dịp này ở Lào Cai có: Mẹ tôi, tôi, Thường, Thức, Luận, Quang về dự. Nhưng việc bầu ra Hội đồng tộc biểu, lập Tộc ước, định Qui chế làm việc, các Tiểu ban, việc gây và sử dụng Quĩ họ... tôi vẫn chưa thấy bàn đến[20].
Ngay đầu năm đã góp phần minh oan cho người vô tội và xử lý đúng kẻ có tội. Chuyện là: ngày 8 tháng 3 Đội quản lý hành chính CA Huyện Mường Khương qua kiểm tra hành chính đã phát hiện Lưu Thị Hồng mang theo người một gói cao mầu đen nghi là thuốc phiện đã tạm giữ đương sự và đem vật chứng gửi về Phòng. Kết luận giám định: “chất nhựa mầu đen là cao thực vật, không có thành phần của chất ma tuý , có phản ứng đường cháy” đã giúp cho Công an huyện Mường Khương tránh được oan sai trong khi thực thi nhiệm vụ.
20/6/-20/7/2000 học lớp Bồi dưỡng chức danh lãnh đạo cấp phòng của CA tỉnh thành phố (Khoá 1) tại Học viện CSND[21].
Nhớ lại: hồi 2h ngày 2 tháng 8 năm 2000 Phạm Quang Quân (SN năm 1983 ĐKNK tại thôn Soi Chiềng, xã Cam đường, Thị xã Cam Đường, tạm trú tại tổ 30 Phường Phố Mới, Thị xã Lào Cai) làm nghề lái xe ôm được 2 người đến thuê chở từ Phố Mới về Vạn Hoà. Tới 6h sáng ngày 2/8/2000 nhân dân phát hiện thấy anh Quân bị chết trên tại km2 đường chiến lược đang mở từ Phố Mới đi Phong Hải, thuộc địa phận thôn Xuân Mãn, xã Vạn Hoà, tx Lào Cai, xe máy bị mất.
Sau khi nhận được tin báo, PC21 (6/8 cán bộ của đơn vị tham gia KNHT và Giám định tử thi của vụ án) đã có mặt kịp thời, phối hợp tốt với các đơn vị khác tiến hành KN trong điều kiện trời oi bức, nạn nhân bị hành hung một cách man rợ với nhiều nhát chém làm biến dạng, nhiều bộ phận tách rời khỏi cơ thể đang phân huỷ[22]. Kết thúc KNHT và KNTT đã kết luận: Đây là một vụ án Giết người + Cướp của, Đối tượng gây án đã có sự chuẩn bị từ trước, có quen biết nạn nhân. Đặc biệt việc tìm thấy hung khí (con dao gây án còn dính tóc, máu) tại HT là điểm mấu chốt để cùng với các biện pháp nghiệp vụ khác, đến 16 giờ ngày 02/8 CA tỉnh đã bắt được hung thủ thu hồi được tang vật rút ngắn cơ bản giai đoạn điều tra và là chứng cứ để truy tố tội phạm sau này (tên Đặng Hồng Sáu đã bị Tử hình).
Sau đó, ngày 20/9/2000 tại nhà nghỉ Hải Yến ở thị trấn Sa Pa tỉnh Lào Cai xẩy ra vụ giết người, nạn nhân là một cô gái trẻ khoảng từ 16, 17 tuổi, chưa rõ tung tích đến xin làm việc tại nhà hàng từ ngày 15/9/2000[23].
Giám định dấu tay của nạn nhân đã khẳng định nạn nhân là Chu Thị Hoa, không phải tên Mai như khai khi xin việc với chủ nhà nghỉ. Từ kết quả KN và GĐ, BCA đã nhận định: Đây là vụ án giết người cướp của. Đối tượng gây án và nạn nhân có sự quan hệ tình cảm với nhau. Ngày 28/9 đã bắt được hung thủ là: Trần Minh Dương (không có giấy tờ tuỳ thân).
Cuối năm, ngày 14/11/2000 tại Bản Sèo, Bát Xát xảy ra vụ tai nạn giao thông xe ô tô khách của Công ty cổ phần vận tải Lào Cai tụt dốc, trôi lùi, lao xuống vực sâu khoảng 250 m làm 08 người bị thương, 04 người chết[24]. Kết luận KNHT, KNTT đã giúp CQĐT rút ngắn cơ bản giai đoạn ĐT ban đầu, giải toả tâm lý cho gia đình nạn nhân và dư luận trong quần chúng nhân dân
Năm 2001: vận may gõ cửa, là năm làm được nhiều việc, có thể nói là được phù trợ:
-Ngày Rằm Tháng Chạp Năm Kỉ Mão (21/01/2001) bắt tay vào soạn Gia phả Lương tộc Cao Mật (Chủ yếu chép về ngành Ba và các Gia đình đã lên Lào Cai) trên cơ sở cuốn Lược thuật... đã hoàn thành từ 1999 và các tư liệu mới bổ xung.
Trường Trung học Sư phạm nâng thành Trường Cao đẳng Sư phạm, vợ được cử là Tổ trưởng tổ Mầm non thuộc Khoa Tiểu học-Mầm non.
-Con gái Huyền Thương thi 2 trường ĐH đều đỗ cả (ĐHKHXHNV được 18 điểm, ĐHCĐ được 23 điểm), con gái đi Khoa Văn ( K46) Trường ĐHKHXHNV, ở Phòng 302 nhà C2 KTX Mễ Trì.
-Bản thân Thăng lương 5,6 (QĐ số 3745 do Thứ trưởng Bùi Quốc Huy kí ngày 17/8/2001); đơn vị cấp được xe mới, nhiều thiết bị hiện đại.
-Do sự thúc giục của vợ và sự động viên của bạn bè đã quyết định xây nhà. 06/10 dỡ nhà cũ; 10/10 (24 tháng 9) khởi móng, 9/11 (24/9 âm) đổ mái T1, 03/12 (19/10) đổ mái T2, 25/12 (11/11) đổ mái Tum. 22/01/02 (10/Chạp) "làm lý" về nhà mới, đến 03/2 (22/Chạp) chuyển từ nhà ở thuê về ở. Vừa ngày Kỷ niệm 20 năm ngày Thành hôn (28/Chạp/Tân Dậu - 28/Chạp/Tân Tỵ) nhà mới được dọn tạm ổn.
-Ngày 20 tháng 12 năm 2001, tức là ngày mồng 6 tháng mười một, hay ngày Đinh Tỵ, tháng Canh Tý, năm Tân Tỵ tiến hành cải táng cho bố : 11 giờ 30 khởi móng xây mộ mới cho bố: 18 giờ bật ván thiên, 19 giờ tắm rửa xong (xương sạch, vàng đẹp); 20 giờ hạ Tiểu xuống mộ mới . Kết hợp đưa cả hài cốt bà nội từ trong thôn ra qui tập .
Trong công tác nhớ vài vụ: Ngày 19/05/2001 quần chúng báo cáo có 01 xác chết là nữ giới trên km 9 + 600 quốc lộ 70 thuộc địa phận Nậm Choỏng, Bản Cầm, Bảo Thắng nghi là xe mang BKS quân sự gây ra rồi bỏ chạy về hướng Lào Cai. Qua khám nghiệm tử thi, khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm chiếc xe ô tô KB 97-15 kĩ đã phát hiện dấu vết máu và tổ chức sống dính tại lốp xe tuy rất mờ do xe chạy từ Bản Cầm lên Lào Cai. Xét nghiệm tế bào khẳng định DV dính trên lốp xe là DV máu (cùng nhóm máu chị Dền) và tổ chức não đã chứng minh chính chiếc xe này đã gây tai nạn, buộc lái xe phải nhận tội.
Bùi Bá Thành SN 1984 đi khỏi nhà không rõ lý do. 17 ngày sau, ngày 22/05/2001 phát hiện 01 xác chết tại giếng hoang thuộc tổ 5 phường Thống Nhất, thị xã Cam Đường[25]. KNHT và KNTT giúp khẳng định nạn nhân bị trói sau đó mới bị đẩy xuống giếng. Lần theo các mối quan hệ đã bắt được hung thủ và hắn đã khai nhận về hành vi giết người cướp của của mình (đã thi hành án tử hình).
Tô Cao Thắng sinh 1977 trú tại phường Pom Hán thị xã Cam Đường ngày 23/6/2001 bị bắt về hành vi mua bán trái phép chất ma tuý và bị tạm giữ tại nhà tạm giữ CA TX Cam Đường phát hiện chết treo cổ tại cửa buồng tạm giữ. Qua công tác KNTT-GĐPY đã kết luận chết do treo cổ, không có tác động của ngoại lực. Kết quả đó đã giúp mọi người nhận thức đúng tính chất vụ việc.
Đặc biệt, công tác giám định KTHS đã phát hiện tiền giả, vé số giả:
-Vụ: Đồng Văn Ngoãn cùng đồng bọn lưu hành tiền giả loại 50 000 VND được phát hiện thu giữ tại Sa Pa ngày 27 tháng 4 năm 2001. Kết quả giám định cho thấy đây đều là tiền giả được in bằng phương pháp in offset và có một số đặc điểm khác với các tờ bạc giả được phát hiện và thu giữ tại địa bàn trước đây.
-Vụ: Kiện hợp đồng vay tài sản giữa nguyên đơn là anh Nguyễn Trọng Quế, bị đơn Nguyễn Văn Xứng và Nguyễn Tiến Phóng. Kết quả giám định cho thấy chữ ký đứng tên Nguyễn Văn Xứng trên các tài liệu gửi giám định là do cùng một người ký ra. Kết luận này giúp cho TAND huyện Bảo Thắng có cơ sở để giải quyết vụ việc theo đúng pháp luật .
- Vụ giám định 09 vé sổ xố do Công ty sổ xố kiến thiết tỉnh Lào Cai yêu cầu . Kết quả giám định cho thấy: Đối tượng đã tẩy xoá các chữ số in trên vé có cụng bản in như vé mẫu so sánh (do Công ty SXKT gửi) để lĩnh thưởng. Nhờ đó giúp cơ quan chủ quản có kế hoạch đối phó tránh thất thoát tài sản nhà nước và ổn định tình hình .
Năm 2002: ra bắc, vào nam, chuyển nơi mới
-Làm thủ tục tái bổ nhiệm Trưởng phòng.
Đầu năm, chỉ huy KNHT-GĐPY và sử dụng CNV đã góp phần điều tra vụ án giết người, giả tạo HT. Chuyện rằng: ngày 03/04/2002 tại rãnh nước của đường mòn liên thôn cạnh bếp nhà anh Lữ Văn Minh thuộc đội 19 xã Nà Cang huyện Than Uyên[26] tỉnh Lào Cai phát hiện Tòng Văn Hương chết chưa rõ nguyên nhân. Trước khi khám nghiệm đã sử dụng Chó nghiệp vụ truy vết. Kết quả cho thấy Tòng Văn Hương chết tại khu vực nhà Lữ Văn Minh. KNTT và GĐPY đã kết luận TVH chết do bị điện giật. Qua đấu tranh Lữ Văn Minh đã nhận mình đặt bẫy điện để chống trộm. Khi phát hiện anh Hương bị mắc điện chết, LVM đã đặt xác anh Hương vào rãnh thóat nước để che dấu tội lỗi.
-Nhận Huân chương chiến công hạng Nhất số 95-QĐ/CTN do Chủ tịch nước Trần Đức Lương kí ngày 06/5/2002
-Ngày 07/5 chỉ huy Khám nghiệm hiện trường vụ 065/PL có phối hợp với CA Trung Quốc, rất mệt. Rồi cũng xong. Khởi nguồn vụ này là vào trưa ngày 06 tháng 5 năm 2002, tổ công tác của CA huyện Mường Khương tiến hành phục bắt các đối tượng buôn bán trao tay chất ma tuý, vũ khí tại bãi cây Tống quá sủ, thôn Hảo Sư Tủng xã Pha Long. Khi các đối tượng này đang kiểm tra và giao hàng cho nhau thì tổ phục kích đã xông ra bắt giữ. Đồng thời lúc đó có nhiều tiếng súng nổ bắn về phía CBCS CA Mường Khương nhưng các đ/c này vẫn kiên quyết giữ tang vật và 4 đối tượng giao hàng. Lực lượng phối hợp của CA huyện và Đồn Biên phòng Pha Long đã nổ súng trấn áp. Kết quả phía CATQ tử vong 1, bị thương 3, bị bắt giữ 3; bên CAVN có 3 bị thương. Được giao nhiệm vụ Trưởng đoàn công tác, tôi đã đến tận HT, giữ vững quan điểm nên cùng đoàn và đoàn CA Trung Quốc xác định chính xác nơi xẩy ra vụ việc, thu được vật chứng,…Đồng thời ngay sau khi về cơ quan, đã tham mưu cho BGĐ và được sự hỗ trợ tích cực của C21 nên đã giám định kịp thời (tân dược nghi ma tuý, đầu đạn trong cơ thể đ/c Hằng bị thương). Hoàn chỉnh sớm hồ sơ Khám nghiệm, trong đó lần đầu Sơ đồ HT được LĐM sử dụng máy Vi tính vẽ và in mầu, đảm bảo tính thẩm mĩ, kĩ thuật và pháp lý cao. Kết quả này được lãnh đạo các ngành liên quan của tỉnh và cơ quan chuyên môn của Bộ đánh giá cao, là cơ sở quan trọng góp phần đấu tranh buộc những người bị bắt trưa 06/5 phải công nhận có vi phạm pháp luật VN trên đất VN và là cơ sở pháp lý để xử lý vụ việc.
Sau khi giải quyết xong vụ việc đ/c Trưởng phòng PC21 kiêm Trưởng đoàn công tác được UBND tỉnh tặng Bằng khen, 2 CB PC 21 tham gia được GĐCA tỉnh tặng Giấy khen.
-Ngày 27/06/2002 tại Ngân hàng Phú Xuân huyện Bảo Thắng trong khi kiểm tra tiền của khách hàng trả nợ. Ngân hàng đã phát hiện và thu giữ nhiều tờ tiền VNĐ có mệnh giá 50 000 đ và 100 000 đ nghi giả. Sau khi thu giữ, công an huyện Bảo Thắng mở rộng điều tra đã thu giữ tiếp của bà Phạm Thị Mộc ngày 01/07/2002 , bà Lê Minh Tươi ngày 03/07/2002 tại xã Gia Phú huyện Bảo Thắng một số tờ tiền như trên. Tổng số tiền thu giữ bao gồm: tờ loại 50 000 đ là 40 tờ, loại 100 000 đ là 20 tờ. Qua công tác giám định đã xác định chỉ có 01 tờ mệnh giá 100 000 đ là tiền thật còn lại là tiền gỉa được in bằng phương pháp in offset một cách tinh vi. Đặc biệt đã phát hiện loại tiền 100 000 đ được làm giả với nhiều Mã hiệu khác nhau.
Sáng 22/7/2002 (13/6) 3 mẹ con Năm (con gái anh Thiếp) bị ngộ độc (2 đứa con sinh đôi năm 1995 tên là Bình, Yến của anh chồng người H'Mông), cấp cứu không được, chết cả 3 mẹ con, kèm cái thai 4 tháng. May mà 2 cháu lớn không có ở nhà.
Dịp đó, con gái ra ngoài KTX ở cùng Vân Anh tại nhà số 004 ngõ 218 đường Hoàng Văn Thái và thi đỗ vào ĐH thứ 2 (ĐHNN) vào học buổi tối.
Vào Nam lần thứ 3: Theo lời mời của anh Hiền (Viện phó Viện KHHS, phụ trách phía nam) tôi vào dự Lễ kỷ niệm 45 năm ngày truyền thống lực lượng KTHS, 23/8/1957-23/8/2002).Tiện dịp đi chơi nhiều nơi: thăm lại những nơi đã qua, đã ở như Trường SQQY cũ, Viện QY 175, đi cả Cần Thơ, Tiền Giang, Tây Ninh, Vũng Tầu... biết thêm nhiều điều hay, học hỏi lắm thứ mới. Đặc biệt lần đầu được đi và về bằng Máy bay.
17/10: Lương Đức Hoà (Thi ĐHAN được 10 điểm, không đỗ) đi học TCAN. Luân vừa Tốt nghiệp Lớp TCCT khoá XVIII với đề tài: Đội ngũ cán bộ cơ sở xã Phong Niên và tiếp theo dự học Lớp TC Tài chính tại chức tại Lào Cai.
31/10: Nhận Kỉ niệm chương: Vì sự nghiệp Kiểm tra của Đảng. Dịp này ở Nga xẩy ra vụ bắt cóc 700 con tin, ở Tf Hồ Chí Minh xẩy ra vụ cháy TTTM quốc tế.
07/12 : Chuyển đến trụ sở mới. Được 3 phòng tầng 3, 2 phòng tầng 4 và 01 phòng tầng 2 Bệnh xá. ở buồng 303. Hoàn chỉnh dần việc xây dựng Labo Hoá-Sinh.
Năm 2003: Đáng nhớ là đã chỉ huy tổ chức KNHT, GĐPY trọng vụ án giết nhiều người, dấu xác tại rừng già. Chuyện là: ngày 29 tháng 8 năm 2003 có 6 người dân ở xã Bình Lư-Tam Đường-Lai Châu đi sang địa phận Bát Xát để tìm Phong lan, nhưng chỉ có 3 người về còn ba người khác không thấy về. Gia đình tổ chức đi tìm, đến ngày 16/9/2003 phát hiện xác Tống Văn Phòng bị chôn tại khu rừng già thuộc thôn Pờ Hồ -xã Trung Lèng Hồ -Bát Xát-Lào Cai. Còn Phạm Văn Hải và Vàng A Sùng vẫn chưa tìm thấy. Ngày 20/9/2003 Tiến hành nghiên cứu khu rừng già cách thôn Pờ Hồ 25 Km đã xác định khu vực lán coi nương Thảo quả của ông Thào A Páo là HT của vụ án. Theo chỉ dẫn của gia đình nạn nhân, đã khai quật và KNTT của Tống Văn Phòng. Sau đó tiến hành mở rộng hiện trường truy tìm dấu vết và xác của Phạm Ngọc Hải và Vàng A Sùng. Kết quả cách lán của Thào A Páo 300m thấy một đám đất mới trên sườn đồi dốc khi khai quật nhận ra đó là xác Phạm Ngọc Hải. 18 ngày sau phát hiện nơi chôn lấp mới. Khi đào sâu khoảng 40cm thấy một xác là nam giới được xác nhận đây chính là Vàng A Sùng.
Đây là vụ án mờ, giết nhiều người xẩy ra ở nơi rừng sâu, xa khu dân cư, tử thi đã chôn cất lâu, lúc đầu không xác định được chính xác địa điểm gây án gây rất nhiều khó khăn cho công tác KNHT, KNTT, thu thập các dấu vết . Nhưng do có sự chỉ đạo tốt của BGĐ, LĐ đơn vị nên công tác KNHT và KNTT đã thu được kết quả tốt đẹp, mở hướng điều tra và xác lập chứng cứ tốt, góp phần thúc đẩy 12 đối tượng ra tự thú. Khi phá án, Đơn vị được tằng Bằng khen, 2 cán bộ được tặng Giấy khen.
Tổng kết năm đó, vì TT Hiếu SD chất ma tuý nên đơn vị mất QT, đạt ĐVG, bản thân đạt CSTĐ, nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất số 95-QĐ/CTN do Chủ tịch nước Trần Đức Lương kí ngày 06/5/2002.
Chuyện gia đình: theo KH từ trước, nên tiến hành giỗ bố trước (12.Chạp) để mẹ xuôi kịp giỗ bà ngoại (ngày 14). Nhưng mẹ ốm không đi chỉ có Dì và Thức, Lai xuôi. Mẹ lên thị xã Lào Cai ở cùng gia đình tôi. Dịp này gần hoàn thành việc sắp xếp ổn định nơi làm việc mới. Lần đầu tiên sau nhiều năm đề xuất đã có Labo Hoá Sinh, Hội trường, phòng làm việc khang trang. Luận vào học THCS tại chức (riêng PC 21 có 5 người học cùng).
Chiều Thứ Hai 20/G (18.Chạp) sau khi đưa mẹ vợ lên chơi với mẹ đẻ mình cùng Thành vào PC 35 kiểm tra Đội SDCNV.Vừa đến khu vực UBND xã Bắc Cường (cửa PC 16 cũ) thì xe “tự nhiên” đổ. Thành bị chấn thương có sầy da cằm, gối trái, tay trái.Mình bị CT có sầy da môi trên, mũi, mu bàn tay P và gối trái.Đau chết người.Vẫn may chán !.Nghỉ mất hơn tuần. Dì Tương lên thăm lại bị ngã !
Mồng Một Tết bố vợ Tài có viết tặng bài Thơ:
Chân dung
Thân tặng đồng chí Lương Đức Mến
"Tướng sĩ một lòng phụ tử, hoà nước sông chén rượu ngọt ngào"
Xưa là thế mà nay cũng thế
Mấy ai thương chiến sĩ :
Thủ trưởng ngày Xuân, mang quà Tết biếu nhân viên.
Ngược chiều ?
Hay thuận chiều lịch sử"
Chén rượu ngoạt ngào", say mãi đến ngàn sau.
Thơ Khai bút Mồng 1 Xuân Quý Mùi (2003)
Phan Đài
Nhà giáo lão thành Yên Bái
03/2 (Mồng Ba Tết) tổ chức Thượng Thọ cho mẹ. Đọc bài : Chúc Thọ Mẹ:
Mừng Mẹ Xuân này, Tuổi Tám mươi :
Phúc, Lộc, Khang, Ninh - Sáng nụ cười.
Răng dẫu lung lay, còn tinh mắt,
Tóc phơ đầu bạc, chửa nặng tai.
Kết lá, trao tơ - Năm chục lẻ,
Vun nền, giữ phận - chẳng buông lơi.
Thắm chồi Lan Quế, cây bền gốc,
"Thuận Đức giả xương", đời nối đời
Tháng 3: Mĩ và liên quân tấn công IRắc, 09/4 Bat Đa thất thủ.Sau đó thế giới lại xẩy ra dịch SARS
Anh Lương Đức Thiếp mất 10 giờ ngày 15/7/2003 (tức là giờ Kỉ tỵ, ngày 16 Kỷ Sửu, tháng 6 Kỷ Mùi năm Quý Mùi), thọ 82 tuổi. Ở quê lên dự tang có Hiệp, Nhiếp, Diệm, 1 em gái (cô Tí con) và 4 cháu. Do cách sống của anh và các con nên xóm làng đối với đám tang rất thờ ơ, các cháu phải khiêng bàn vong, chẳng mấy người làng đi đưa tang.
Đại hội Chi bộ nhiệm kỳ 2003-2005[27] họp ngày 23 /VII/2003 bầu Ban Chi ủy gồm 3 đ/c và được BTV ĐU CA tỉnh chuẩn y tại Quyết định Số 13/QĐ-ĐU ngày 09/9/2003 gồm: Lương Đức Mến, Nguyễn Văn Duyệt và Thẩm Văn Đương.
26/7 dự HNTK 10 năm thực hiện Chỉ thị 13 của Bộ tại C32. 30/7 TKCA 433S được GĐCAT tặng Giấy khen.
22, 23/8 dự HN TK 15 năm Nghị định 117 về Giám định tư pháp, đi Lạng Sơn (lần thứ 2).
06-13/9 đi thăm quan, học tập kinh nghiệm về GĐTP tại Quảng Ninh, Hoà Bình, Hải Phòng. Về nhà thì thứ Bẩy PT Bình bị tai nạn.
Hải Thương thi ĐHCS được 23 điểm vào Khoa CSĐT. Từ năm 2001, Trường ĐHCS được Thủ tướng Chính phủ quyết định chuyển thành Học viện Cảnh sát nhân dân Ngày nhập học có trục trặc đôi chút vì cặp kính. Sau Lễ hội 100 năm Du lịch SaPa (4/10) mới ổn. Cùng đợt Lào Cai có 9 cháu, có cả HTT Hiền cùng học với HT từ lớp 9.
20/10 ông Mông, bố vợ Thức mất.
13-19/11 Đi Huế dự HNPY toàn quốc. Dịp này đã thăm lại Cố đô, thăm Hội An, Phong Nha, quê Bác. Lúc về có ghé HT.
Dịp này, chỉ huy tiến hành thực hiện phản ứng với thẻ xác định dấu vết tinh dịch. Chuyện bắt đầu từ việc ngày 11/10/2003 Triệu Thị Náy sinh 1966 dân tộc Dao; trú tại thôn Thác Mẹt, Văn Sơn, Văn Bàn đã đến phòng khám đa khoa khu vực Võ Lao tố cáo là bị người khác giao cấu trái ý muốn. Sau khám được chuyển TTYT huyện Văn Bàn khám. Tại đây các Y, Bác sĩ tiến hành xét nghiệm, giám định và kết luận: Không thấy có tinh trùng trong âm đạo. Nghi ngờ kết quả này, CA huyện Văn Bàn ra quyết định đề nghị PC 21 Công an tỉnh tái giám định
Trên cơ sở nghiên cứu hồ sơ, khám chuyên khoa thu dịch âm đạo để xét nghiệm. Kết luận: Qua khám xét dấu vết trên người và tiến hành xét nghiệm dịch âm đạo thu của Triệu Thị Náy bằng soi tươi trên lam kính và thử tìm dấu vết tinh dịch bằng Thẻ Sementest (TT-317-HS) trong Vali Sinh vật vừa đựơc BCA cấp. Kết quả chứng tỏ: Triệu Thị Náy bị giao cấu với tính chất thô bạo. Nạn nhân có hành động chống trả quyết liệt (vật lộn, giằng co) với đối tượng gây ra. Kết luận này giúp các cơ quan THTT ở huyện xử lý vụ việc đựơc khách quan chính xác.
Tháng 12 cuối năm: Sơn tường, lát, ốp gạch tầng 2, hoàn chỉnh hệ thống điện, lắp màn gió. Đúng dịp này Thuộc bị tai nạn xe máy phải khâu 9 mũi ở đầu. Hoàn chỉnh phần ốp mộ bố vợ ngày 24 tháng 11 âm. Hoàn thiện ý tưởng tổ chức Kỉ niệm 40 năm lập thôn An Phong (1964-1994). Đây cũng là dịp Quốc hội quyết định lập thêm tỉnh Hậu Giang, Đắc Nông, Điện Biên và Than Uyên từ Lào Cai chuyển về Lai Châu.
Sang năm 2004 là chuyển giai đoạn khác, sẽ chép lại sau.
Lương Đức Mến, tháng 8 năm 2021
[1] LT Sinh là con chú Rật, cùng tuổi tôi (Ất Mùi-1955). Học xong sư phạm về dạy ở Bản Mế (Bắc Hà).Trường xa, hẻo lánh cô giáo và Hiệu phó (Hoàng Công Phú, quê Phú Thọ) quan hệ với nhau. Sinh bỏ việc, Phú chuyển sang Phòng Tài chính huyện.Khi lên đến chức Chi cục trưởng chi cục Thuế Bắc Hà thì đưa cả vợ con lên. Sau khi đẻ cháu cháu Phương, Phú đã li hôn vợ cũ (không con) ở quê và cưới Sinh. Tuy làm Thuế nhưng vốn thật thà, kém năng động nên cũng chả có gì, Sinh vẫn phải về PN mua hàng lên bán phụ thêm.
[2] 3 cháu sau đó chuyển về ở cả PN, ngay Km 36, gần nhà LĐ Quang. HT Phương: đã học xong SP 9+3 về dạy ở Bảo Nhai, Bắc Hà, đầu năm 2003 lấy chồng (Lương Văn Thắng - khai thác cát ở BN) còn HT Thuỷ và HC Quí: nhỏ đang đi học.
[3] Cây cầu này được Pháp xây dựng từ năm 1907, sau khi hoàn thành xây dựng cầu Hồ Kiều bắc qua sông biên giới Nậm Thi. Mặt cầu bằng gỗ, chỉ dành cho các xe ô tô loại nhỏ, xe thô sơ và người đi bộ, dân gian thường gọi là cầu “giời ơi”. Sau đó, chính người Pháp đã phá sập cây cầu đầu tiên này trước khi rút khỏi Lào Cai trong Chiến tranh Đông Dương.
Cuối thập niên 1950, với sự giúp đỡ của Liên Xô, Việt Nam đã xây dựng lại cầu Cốc Lếu ở vị trí cũ. Cây cầu này có mặt đường bê tông cho phép xe tải nhẹ đi qua. Tuy nhiên, trong chiến tranh biên giới năm 1979, cầu lại bị phá sập. Một thời gian dài sau đó, giao thông hai bờ sông Hồng tại thị xã Lào Cai phải phụ thuộc vào những chuyến phà.
Đến năm 1992, sau khi tái lập tỉnh Lào Cai, cây cầu thứ ba mới được xây dựng. Cầu được hoàn thành vào năm 1994, có thiết kế như cây cầu Cốc Lếu thứ hai, dài 230 m, gồm 6 nhịp. Mặt cầu phần dành cho xe cơ giới rộng 5,6 m, đáp ứng hai làn xe lưu thông; phần dành cho xe thô sơ và người đi bộ gồm hai làn ở hai bên, mỗi làn rộng 1 m.
Năm 2009, cầu Cốc Lếu lại được khởi công xây mới. Theo đó, để lấy vị trí xây dựng cầu mới, đơn vị thi công đã dịch chuyển mặt cầu cũ về phía hạ lưu để sử dụng làm cầu tạm. Cầu Cốc Lếu mới có thiết kế vĩnh cửu bằng bê tông cốt thép dự ứng lực, gồm 2 mố, 4 trụ, dài 250 m, rộng 16 m, đáp ứng bốn làn xe lưu thông. Công trình có tổng mức đầu tư trên 110 tỷ đồng, được thông xe kỹ thuật vào ngày 19 tháng 1 năm 2012
[4] Đ/c TQH quê Phú Thọ, là Y sĩ của Trại Cải tạo Hồng Thắng, sau chuyển lên Công an huyện Mường Khương. Năm 1993 được điều động về PC21 là trợ lý Pháp y kiêm GĐ dấu vết đường vân, sau kiêm giám định ma túy. Đến 1998 chuyển về PC21 Công an tỉnh Vĩnh Phúc, sau về PC26 Công an tỉnh Phú Thọ. Khi hưu chuyển về Hà Nội ở khu Đô thị giáp Văn Giang, Hưng Yên
[5] Sau này được C21 kết luận là thuốc nổ đen với thành phần gồm Kalinitrat, bột than, Lưu huỳnh dùng để nhồi dây cháy chậm, ngòi pháo, thuốc đạn súng kíp
[6] Kết quả KN đã giúp giải toả được nhiều lo âu của nhân dân, sớm ổn định tình hình. Kết quả điều tra sau này cho biết: Hứa Văn Bậc là lái xe của Cty xe khách Lai Châu chạy tuyến: Lai Châu – Lào Cai – Hà Nội – Thái Bình và ngược lại. Ngày 21/4 xe từ Thái Bình lên nghỉ tại nhà khách K15 Hà Nội. Sau khi cho khách xuống đã đưa xe về Thanh Minh, Thanh Oai, Hà Tây bốc lên một số bao tải từ nhà anh Chính. Sau đó trở về K15 và hôm sau ngược Lào Cai, trên xe có 17 khách, cả lái xe là 18. Tối 22 ngủ tại Lào Cai, đến sáng sớm thì vào Lai Châu và vừa ra khỏi thị xã thì xe bị nổ. Vụ án này CQĐT sau đã bắt chủ hàng, người cung cấp song không hiểu vì sao sau lại đình chỉ!
Bộ ảnh KNHT còn được PC26, PC23 dùng để tuyên truyền trong công tác phòng ngừa TNGT và PCCC. Đội KN đã được UBND tỉnh tặng Bằng khen.
[7]Năm 1992 đề bạt Phó trưởng phòng và 3 năm sau Quí chuyển vùng về YB. Đến 2013 Quý là Trưởng phòng PC54 Yên Bái. Năm 2019 nghỉ hưu và chuyển về thành phố Bắc Ninh cư ngụ.
[8] Năm 1998 đ/c Vinh xin chuyển sang Phòng CSPCMT và mất do K gan năm 2000. Sau này, PC21 còn nhận thêm 2 lãnh đạo PC16 nữa sang làm Phó trưởng phòng PC21 nhưng hầu như Trưởng phòng PC21 không được tham khảo, “làm công tác tư tưởng” trước.
[9] Đây là trường hợp hy hữu thấy đại biểu Quốc hội tỉnh Lào Cai chất vấn nhiều lần và “được lên ti vi”!
[10] TQH (chắc được VQV bật đèn xanh) lấy và ghi kết quả GĐ tờ HQ giả vào để đăng kí 1 xe gian. Cuối năm bọn trộm bị bắt khai ra. Giá hồi ấy, vợ sẵn tiền và mình “tham chút” sẽ bị lôi cuốn vào đường dây tuồn xe nhập lậu từ Trung Quốc về rồi “biến” xe may giấy Hải quan giả thành thật để đăng ký thì có mà …giời cứu! Do đã có PTP nên đôi khi TP hơi “chểnh mảng”. Hậu quả là trong đợt XN nước tiểu năm 1997 một số CBCS của CA tỉnh đã có khiếu nại, tố cáo “sai phạm của TP PC21”. Giám đốc định dừng thông báo Quyết định số 2942/QĐ-BNV thăng cấp hàm lên Trung tá cho LĐM mà Bộ trưởng BNV đã ký ngày 25/8/1997. Sau khi nghe tôi giải trình và ý kiến xác nhận của PGĐ phụ trách CS, lãnh đạo PX13, Giám đốc nghe ra và Quyết định 2942/QĐ-BNV được công bố cùng loạt 3 Trung tá CS.
[11] Giỗ ông ngoại tôi ngày 14 và bà ngoại ngày 18/Chạp. Mẹ và Dì tôi xuôi từ 10/Chạp. Phần tôi đã dự kiến 10 tháng Giêng (16/2/1997) sẽ làm lễ Thượng thọ cho Bố và tổ chức kỉ niệm 50 năm ngày Bố Mẹ tôi lấy nhau (đám cưới vàng). Bản thân người hôm 10/Chạp khi đi dự cưới ngoài Vĩnh Hồ đã mời các ông bà cùng công tác thủa trước và bạn bè. Gần 20 giờ 20/01/1997 Thuộc điện cho tôi nói là bố mệt. Do linh tính thế nào mà ngay sau đó tôi điện cho Thức hẹn về.
[12] Có mấy điểm trùng hợp cần ghi nhận: Trước lúc tắt thở bà con hàng xóm, các cháu túc trực đông đủ. Nhưng chính lúc cụ “đi” thì chỉ có hàng con. Người mất 13 âm lịch và vaò thời điểm đó người có 13 con (7 đẻ, 4 dâu, 2 rể), 13 cháu (9 nội, 4 ngoại), có 13 gia đình họ Lương ở Lào Cai đến chịu tang.
[13] Mặc dù ngay 3 giờ sáng tôi đã ra Bưu điện Bắc ngầm gọi cho chị Mọn tôi ở HP báo tin.Nhưng Mẹ và Dì tôi lại chơi ở Bến Khuể, chị không tìm thấy. Không thể chờ, tôi quyết định mai táng Bố vào chiều 14/Chạp.
[14] KNHT thấy:
1. 06 MĐHNĐ ở tầng 3 có chung một dây Trung tính nhưng với dây Dương tuy cầu dao đều đặt ở tầng 5 nhưng thuộc 2 pha khác nhau: Pha A cấp cho các máy ở P 305, 306, 307; Pha B cấp điện cho các máy ở P 302, P303, P304. Atomat các MĐH bị cháy đều ở trạng thái đóng mạch, trong máy có điện ở trạng thái chờ. Riêng Atomat MĐHNĐ ở P306 ở trạng thái ngắt.
2. Các đoạn dây dẫn điện bọc nhựa mầu xanh và vàng (dẫn điện tới các phòng làm việc của Ban Tuyên giáo tỉnh uỷ) bị nóng chẩy dính vào nhau. Chứng tỏ chúng bị tác động do nhiệt từ trong lõi dây đồng ra, thể hiện nóng do quá tải.
3. Các hạt đồng nóng chẩy trên đầu các đoạn dây dẫn bằng Đồng thu gần các thiết bị tiêu thụ điện trong các phòng trên có mật độ Oxit Đồng (Cu2O) rất ít. Chứng tỏ các đoạn này bị chập mạch do cháy.
[15] Kết luận:
1. Các phòng bị cháy xẩy ra cháy độc lập với nhau, không phải cháy lan từ phòng nọ sang phòng kia. Điểm xuất phát cháy ở mỗi phòng là các dàn lậnh của các Máy điều hoà nhiệt độ 2 cục treo trên tường.
2. Nguyên nhân cháy: Do các phòng làm việc của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy hay bị cắt điện nên lãnh đạo Ban đã cho lấy lấy điện bằng 2 dây: từ pha A của cầu dao tầng 5 (đường ưu tiên cấp điện cho khu vực làm việc của đ/c Thư ký Bí thư, Phòng Cơ yếu) và một dây trung tính. Các đầu nối xoắn lại với nhau và quấn ngoài bằng băng dính.
Đầu giờ làm việc các phòng của Ban Tuyên giáo bật Máy điều hòa, ấm đun nước dẫn đến quá tải, tăng nhiệt dây dẫn. Tại các điểm nối do không đảm bảo kỹ thuật nên tăng nhiệt mạnh, đặc biệt điểm nối tại ban công tầng 3 (phía sau Phòng Khách) đã xẩy ra hiện tượng cháy, dẫn đến chập mạch làm dây Trung tính chung của 6 máy điều hoà cấp cho các P302, P304, P305, P306, P307 bị đứt dính vào dây pha A dẫn điện xuống các phòng của BTG ở tầng 2. Khi đó điện thế vào các Máy điều hòa của Phòng 302, 303, 304 là 2 dây Dương (của pha B cấp cho nó và của cả pha A) và như vậy điện thế tăng đột ngột (Ud=√3.Up ≅380 Vol), vượt quá xa giới hạn 220V làm bộ phận cảm biến điều khiển ở cục lạnh và các linh kiện điện tử khác của MĐH các phòng đó nóng quá mức gây cháy từ đó cháy sang các vật liệu ốp trần, rèm cửa, bàn ghế, giấy tờ.
Đám cháy này làm hai dây dẫn vào MĐH P302 chập dính vào nhau và dây Trung tính thông với pha B, điện áp vào các MĐHNĐ ở P305, 307 tăng đột ngột lên 380V (điện áp giữa dây pha A và dây pha B) gây cháy tiếp. Ngay sau đó dây trục bị đứt, điện cấp cho các phòng khác bị mất nên không gây sự cố tiếp theo.
Do Atomat MĐHNĐ ở P306 ở trạng thái ngắt nên không bị cháy.
Các MĐH bị cháy gây ra vụ cháy tại tầng 3 trụ sở Tỉnh uỷ.
[16] Đó là:
- Trường hợp không rách màng trinh vẫn có tinh trùng trong âm đạo có thể xẩy ra nhưng hãn hữu và cần có những điều kiện khác mà ở vụ này không có;
- Không có khả năng PMT đưa được dương vật vào sâu trong âm hộ NTV trong điều kiện cả 2 không cởi quần dài, quần lót, chỉ tụt xuống ngang gối và nằm ngang trên sườn đồi dốc 20 độ , không có cây cỏ chắn;
- Lời tố cáo bị hiếp và kết quả khám dấu vết trên thi thể cháu gái ở vào ngày thứ 3 chưa được tắm rửa có cơ sở không đáng tin cậy;
- Kết luận không tìm thấy tế bào âm đạo lại thấy nhiều xác tinh trùng trong âm hộ cháu Vinh là thiếu chính xác.
[17] CBCS Đội này, sau khi học TN tại C32, được BGĐ Công an tỉnh điều về giao đơn vị quản lý gồm 6 HLV và 6 CNV cùng 1 cấp dưỡng do Thẩm Văn Đương làm Đội trưởng.
[18] Có lẽ đây là trận càn vào Khu Hoàng Diệu hồi 14 tháng 7 âm, nhiều làng ven thành HP có chung ngày giỗ. Trong CCRĐ nền Từ đường được chia cho từng hộ. Từ đó do hoàn cảnh kinh tế và xu thế chung nên việc thờ cúng đều tiến hành tại nhà Trưởng họ mà không có Từ đường. Riêng ngành Lương Hoàn bên Hạ còn giữ được đất và nhà thờ họ.
[19] Trong Sổ Vàng Công Đức ghi tên nhiều con cháu xa quê, nhiều cháu gái, đặc biệt có cả những cháu Ngoại 2-4 đời. Và vì có Tân ước của Cộng đồng Vatican II nên nhiều con cháu theo Công giáo cũng tham gia công đức và giỗ họ.
[20] Từ đường này đã “hoàn thành nhiệm vụ” và năm 2020, đã được xây dựng Từ đường mới trên cơ sở lấp đất cái ao trước cửa. Như thế Từ đường mới này (Khánh thành 8/2020) gần nền nhà cũ tôi trước 1964 hơn
[21] Trong một buổi thảo luận, khi giáo viên mời “Đồng Nai” tham luận, đang “tâng lâng khâng”, thấy có người thúc sườn nhắc, tôi đứng dậy tự giới thiệu làm giáo viên ớ người và bảo mời đc Lào Cai tiếp tục thế là tôi “nổ” gần hết giờ! Cuối buổi, 3 đ/c Đồng Nai nói “may quá, bọn em chưa biết “phát” thế nào và họ mời đi nhậu tẹt ga!
[22] Quá trình khám nghiệm đã thực hiện tốt phương châm: tỷ mỉ thận trọng khắc phục khó khăn nên CBCS đơn vị đã khắc phục khó khăn, trực tiếp đo đạc, mô tả các dấu vết trên thi thể thấy có 18 vết chém dài, sâu, bờ sắc gọn, tập trung ở Đầu, Mặt Cổ. Mở rộng hiện trường tìm thấy hung khí là con dao rựa cán gỗ còn dính máu cách tử thi 13, 5 cm về phía vực.
[23] KNHT, KNTT, GĐPY được tiến hành tà chiều ngày 20 đến sáng 21/9. Kết quả xác định được HT gây án là Phòng 202 của Nhà nghỉ Hải Yến. Trong Phòng giường số 2 trên chăn, gối để lộn xộn, đầu giường có 1 túi hoa quả, 1 bao thuốc lá 3 số trong bao có 5 điếu thuốc lá, 1 khay phíp trắng có 3 mảnh táo đã gọt và nhiều vỏ táo; trên bàn có 1 chai bia Hà Nội và 1 cốc thuỷ tinh; trong tủ lệch phát hiện 1 túi du lịch mầu đen nhãn ADIDAS, 1 quần bò vứt ở trạng thái vo, cạp quần có 1 dây thắt lưng da mầu đen, hai đầu gối có nhiều vết mầu nâu thẫm. Trên chậu rửa mặt phát hiện con dao gọt quả chuôi bằng nhựa mầu đen, phần mũi nhọn gẫy 0,3cm điểm gẫy gợn, lưỡi dao có vết mầu hồng thẫm. Nạn nhân bị nhiều vết đâm ở mi mắt trái, ngang cổ có vết thương dài 9 cm, 7 vết thương khác xung quanh cổ và gáy và nhiều VT ở hõm ức, hố thượng đòn, bàn tay.
[24] Cuộc KNHT, TT từ hồi 11 giờ ngày 15/11 trong điều kiện trời mưa trơn vực sâu, phải đi vòng cách xa hàng cây số mất 3 giờ mới xuống được nơi xe, các tử thi rơi, có phần thi thể cách xa cơ thể phải tìm kiếm nhiều giờ.
[25] Sau khi trục vớt tử thi dưới giếng sâu 8, 5 m đã tiến hành KNTT trong thời kỳ xác đã thối rữa, phần cơ bị phân huỷ, các bộ phận khác chỉ còn lại xương. Qua nhận dạng quần áo tư trang kết luận đó là Bùi Bá Thành, thấy trên hai xương cánh tay của nạn nhân có vòng dây ni lon cuốn quanh (3 vòng) đường kính dây nilon là 0, 5 cm, ĐK vòng dây là 11, 5 cm
[26] Vốn thuộc Khu tự trị Thái_Mèo (1955), rồi tỉnh Nghĩa Lộ (1962) sau thuộc Hoàng Liên Sơn (1976), rồi tỉnh Lào Cai (1991), từ 2003 khi Quốc hội ra Nghị quyết chia tỉnh Lai Châu thành tỉnh Lai Châu (mới) và tỉnh Điện Biên thì Than Uyên về tỉnh Lai Châu mới.
[27] Đại hội Chi bộ Nhiệm kỳ 2001-2003 họp ngày 28/9/2000 bầu gồm 2 đ/c và được BTV ĐU CA tỉnh chuẩn y tại Quyết định Số 13/QĐ-ĐU ngày 09/10/2000 gồm: Lương Đức Mến, Nguyễn Văn Duyệt.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Tôn trọng cộng đồng, Hiếu kính Tổ Tông, Thương yêu đồng loại, Chăm sóc hậu nhân!