Ở Việt Nam phổ biến sử dụng 2 loại lịch là: Âm lịch (H: 陰曆. A:The lunar calendar, P: Le calendrier lunaire, dùng trong Cúng Giỗ) và Dương lịch (H: 陽曆, A: The sun calendar, P: Le calendrier solaire dùng trong giao dịch công).
Hai loại lịch này đều là phép đo thời gian và một năm đều chia ra 12 tháng nhưng cách tính khác nhau. Cụ thể Âm lịch dựa vào chu kỳ mặt Trăng 月 còn Dương lịch dựa vào chu kỳ mặt Trời 日 và Âm lịch có tính chu kỳ (cyclic) cứ 60 năm (một Hoa giáp六十花甲) quay lại tên cũ còn Dương lịch có tính tuyến tính (linear) biểu diễn được trên trục số (đến vô cùng).
Hơn nữa, cách xác định mốc bắt đầu của năm cũng khác nhau nên có sự “vênh” nhau về ngày tháng kết thúc năm. Trong đó năm mới Dương lịch bao giờ cũng đến sớm hơn năm mới Âm lịch gần hoặc hơn 1 tháng, có nghĩa là năm Dương lịch đã hết nhưng năm Âm lịch còn “đi” tiếp !.
Chính sự “chồng lấn” ở tháng 1, 2 Dương lịch nên dễ nhầm khi quy đổi tuổi Dương lịch (để biết số tuổi) sang tuổi Âm lịch (để xem ngày, tính giờ)và ngược lại, ngay cả với người gọi là “thầy” nếu đơn giản hóa.
Ví dụ: chị dâu họ tôi là Nguyễn Thị Đê có CHỨNG MINH THƯ ghi sinh ngày 30/01/1953. Vì vậy chồng, anh em và con chị cho rằng chị tuổi Quý Tị ! Nhưng do sự “chồng lấn” giữa hai loại lịch nên năm Quý Tị bắt đầu từ thứ Bẩy ngày 14/02/1953 (Bính Thân, Giáp Dần, Quý Tị) và kết thúc vào thứ Ba ngày 02/02/1954 (29 tháng Chạp tức Kỷ Sửu, Ất Sửu, Quý Tị). Do vậy ngày 30/01/1953 vẫn là năm Nhâm Thìn (từ ngày 27/01/1952 đến ngày 13/02/1953) và 30/01/1953 là ngày 17 tháng Chạp âm, tức chị tuổi Thìn!
Có người còn vin rằng ngày sinh là ngày âm lịch. Nhưng điều đó vô lý bởi tháng Giêng năm Quý Tị không có ngày 30, ngày cuối tháng là ngày 29 (Giáp Tý) tháng Giêng (Giáp Dần), tức 14/3/1953 và vào thứ Bẩy.
Việc ngày sinh không chính xác, có nhờ thầy tính giờ liệm, hạ huyệt cũng khó linh. Để giữ hòa khí với đa số người (kể cả “thầy” vốn mới học hết lớp 4) chả hiểu “cơ sở khoa học” của phép làm lịch và xem ngày, tôi đành đồng ý và giữ nguyên kết quả tính của thầy Bùi Văn Thiếc cho tuổi Quý Tị, sinh vào cái ngày “không có” (30 tháng Giêng Quý Tị 1953)!
Về năm 2019 (MMXIXI) là năm thường và trong lịch Gregory nó:
- Là năm thứ 2019 của Công nguyên hay của Anno Domini, năm thứ 9 của thiên niên kỷ thứ 3 và của thế kỷ 21, là năm thứ 10 của thập niên 2010.
- Bắt đầu vào thứ Ba 012/01/2019, nhằm ngày 26 (Mậu Tuất) tháng Một (Giáp Tý) năm âm lịch Mậu Tuất戊戌.
- Kết thúc vào thứ Ba 31/12/2019, tức là ngày 06 (Nhâm Dần) tháng Chạp (Đinh Sửu) năm âm lịch Kỷ Hợi己亥.
Như vậy:
- Từ thứ Ba ngày 01/01/2019 đến thứ Hai ngày 04/02/2019, tức ngày 30 tháng Chạp âm (ngày Nhâm Thân, tháng Ất Sửu) nó vẫn thuộc năm âm lịch Mậu Tuất và từ thứ Ba ngày 05/2/2019 nó mới chuyển sang năm âm lịch Kỷ Hợi, là ngày MỒNG MỘT TẾT (ngày Quý Dậu, tháng Bính Dần).
-Ngược lại, từ thứ Tư ngày 01/01/2020 (07 tháng Chạp âm) đến thứ Sáu ngày 24/01/2020, (30 tháng Chạp âm) vẫn là năm âm lịch Kỷ Hợi. Đến thứ Bầy ngày 25/01/2020 mới sang Canh Tý庚子với MỒNG MỘT TẾT là ngày Đinh Mão tháng Mậu Dần.
Nhân đây cũng nhớ lại rằng:
Năm âm lịch được gọi bằng Can Chi hay linh vật cầm tinh nên chỉ có năm Kỷ Hợi (con Lợn), năm Canh Tý (con Chuột) chứ không có năm 2019, 2020 âm như nhiều người gọi và tài liệu viết. Đặt tên theo con số là đặc hữu của năm đương lịch!
Tháng âm lịch, theo lịch kiến Dần đang dùng có tên là: Giêng (Dần), Hai (Mão), Ba (Thì), Bốn (Tị), Năm (Ngọ), Sáu (Mùi), Bẩy (Thân), Tám (Dậu), Chín (Tuất), Mười (Hợi), Một (Tý), Chạp (Sửu) nên không có tháng Mười Một, Mười Hai âm như nhiều người và tài liệu đã gọi!
Do đó:
-Những bé sinh từ 01/01/2019 đến 04/02/2019 cầm tinh con Chó (Mậu Tuất), mạng Bình Địa MỘC chỉ những bé sinh từ 05/02/2019 trở đi mới cầm tinh con Lợn (Kỷ Hợi, (05/02/ 2019 – 25/01/ 2020), mạng Bình Địa MỘC!
-Ngược lại những bé sinh từ 01/01/2020 đến 24/01/2020 vẫn cầm tinh con Lợn, mạng Bình Địa MỘC chỉ những bé sinh từ 25/01/2020 ĐẾN 31/12/2020 mới cầm tinh con Chuột (Canh Tý, 25/01/ 2020 – 12/02/2021), mạng Bích Thượng THỔ.
Nhiều người, trong đó có cả một số người xưng là “thầy”, “bà” cứ dựa vào bảng lập sẵn, quy năm DL 2018 là Mậu Tuất, 2019 là Kỷ Hợi, 2020 là Canh Tý rồi “phán” này nọ về “bát tự” 八字của đương số! Thế mà ối người tin!
-Lương Đức Mến, 06/12/2019-
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Tôn trọng cộng đồng, Hiếu kính Tổ Tông, Thương yêu đồng loại, Chăm sóc hậu nhân!