Hôm nay, sau Tiết Thượng nguyên,
Nhớ lời thân phụ soạn nên cuốn này.
Để mình suy ngẫm từ đây,
Và cho con cháu mai ngày nhớ ghi.
Nhớ lời thân phụ soạn nên cuốn này.
Để mình suy ngẫm từ đây,
Và cho con cháu mai ngày nhớ ghi.
Gia phả là cuốn sách ghi lại nguồn gốc Gia tộc, họ hàng. Trong đó mỗi thành viên được ghi rõ ngày tháng Sinh, Tử; Quê quán, Mộ phần, Thân thế, Sự nghiệp. Gia phả là sợi dây liên lạc vô hình nhưng hữu hiệu nhất để cố kết con cháu một dòng họ lại với nhau.
Ở nước ta, Gia phả các dòng họ nhỏ thường ít được ghi chép, lưu truyền. Đến năm 1860 Triều đình nhà Nguyễn ra một đạo luật khôi phục Thuần phong mĩ tục thì việc soạn Gia phả mới được các dòng họ quan tâm , chú ý.
Riêng dòng họ Lương: Thủa xưa và ngày nay cũng nhiều ngưòi danh tiếng. Ví dụ:
Ở nước ta, Gia phả các dòng họ nhỏ thường ít được ghi chép, lưu truyền. Đến năm 1860 Triều đình nhà Nguyễn ra một đạo luật khôi phục Thuần phong mĩ tục thì việc soạn Gia phả mới được các dòng họ quan tâm , chú ý.
Riêng dòng họ Lương: Thủa xưa và ngày nay cũng nhiều ngưòi danh tiếng. Ví dụ:
-Lương Đăng (TK 15) là người chế định ra Lễ nhạc triều Lê Thái Tông.
-Lương Thế Vinh (1441-?) quê Nam hà đỗ Trạng nguyên năm 1463 nổi tiếng tài năng toàn diện, đặc biệt khả năng tính toán (nên được gọi là Trạng Lường).
-Lương Như Hộc (TK 15) quê Hải dương đậu Thám hoa là người đưa nghề khắc ván in sách dạy cho dân quê mình.
-Lương Đắc Bằng: tương truyền là Thuỷ tổ họ Lương ở Cao mật(sẽ nói kĩ ở phần Thuỷ Tổ Lương gia tộc Cao mật ).
-Lương Hữu Khánh, Lương Khiêm Hanh là con và cháu nội Lương Đắc Bằng đều nổi tiếng thần đồng, đỗ đạt cao, có nhiều công với dân, với nước.
-Lương Văn Can(1854-1927) quê Hà tây, con trai là Lương Trúc Đàm (1879-1909) và Lương Ngọc Quyến(1885-1917) đều nổi tiếng học giỏi, có tinh thần chống Pháp.
-Lương Đình Của (1920-1975) quê Hậu giang là nhà nông học nổi tiếng, tạo ra nhiều giống lúa, dưa, táo, lê, cà chua, khoai lang độc đáo. . .
-Lương Thế Vinh (1441-?) quê Nam hà đỗ Trạng nguyên năm 1463 nổi tiếng tài năng toàn diện, đặc biệt khả năng tính toán (nên được gọi là Trạng Lường).
-Lương Như Hộc (TK 15) quê Hải dương đậu Thám hoa là người đưa nghề khắc ván in sách dạy cho dân quê mình.
-Lương Đắc Bằng: tương truyền là Thuỷ tổ họ Lương ở Cao mật(sẽ nói kĩ ở phần Thuỷ Tổ Lương gia tộc Cao mật ).
-Lương Hữu Khánh, Lương Khiêm Hanh là con và cháu nội Lương Đắc Bằng đều nổi tiếng thần đồng, đỗ đạt cao, có nhiều công với dân, với nước.
-Lương Văn Can(1854-1927) quê Hà tây, con trai là Lương Trúc Đàm (1879-1909) và Lương Ngọc Quyến(1885-1917) đều nổi tiếng học giỏi, có tinh thần chống Pháp.
-Lương Đình Của (1920-1975) quê Hậu giang là nhà nông học nổi tiếng, tạo ra nhiều giống lúa, dưa, táo, lê, cà chua, khoai lang độc đáo. . .
Nhưng theo tôi được biết gia phả đều tản mát, không đầy đủ.
Đặc biệt dòng họ Lương ở Cao mật (Chiến thắng, An lão ngày nay) thì Gia phả hầu như đã thất lạc do chiến tranh và nhiều lí do khác từ bản thân nội tộc.
Cuối TK 19 Cụ Tiên Mạo, Cụ Tổng Thuyết đã dựa vào trí nhớ mà soạn Gia phả ngành. Công việc chưa thành thì các cụ ra đi, Cuốn Gia phả soạn dở đó cũng không hiểu vì sao mà thất lạc.
Sau Hoà bình Bác Thịnh, Bác Chiểu cũng đã cố công chép lại Gia phả Chi thứ Ba. Song chưa hoàn thành và cuốn đó cũng đã thất lạc (nghe đâu Phòng VH huyện mượn để tham khảo khi viết Lịch Sử xã Chiến thắng). Cuốn này phụ thân tôi được đọc và đã dịch ra Quốc ngữ , đồng thời còn có ý định sẽ hoàn chỉnh thêm. Gần đây ở quê các anh cũng đã soạn ra bản Danh sách con cháu từng đời. Không hiểu trong số hậu duệ ra đi ở khắp mọi miền đất nước đã có ai còn giữ được hay có công soạn Gia phả Lương tộc Cao mật hay chưa ?
Từ tháng 2/1964 gia đình tôi lên Lào cai, vì hoàn cảnh đường xá xa xôi, kinh tế eo hẹp nên việc giỗ chạp, liên lạc với họ mạc có kém đi. Sinh thời , phụ thân tôi dựa vào cuốn Lược dịch và trí nhớ đã viết được phần nào về Gia phả Lương tộc ngành Ba, nhưng còn sơ lược. Nghiên cứu cuốn đó và tự tìm hiểu tôi có nắm biết được đôi điều nhưng vẫn còn nhiều băn khoăn thắc mắc mà chắc chắn hiện giờ khó có ai, có tài liệu nào giải đáp được.
Để con cháu tôi, nhất là với các cháu sinh ra lớn lên ở mảnh đất Biên thuỳ Lào cai này , khỏi phải lần tìm thắc mắc như chúng tôi bây giờ, và cũng là vâng theo sự uỷ thác của phụ thân khi người còn sống, tôi soạn ra cuốn này. Đây không phải là Gia phả, chỉ là những Lược thuật về dòng tộc và gia đình mà đọc nó có thể hiểu được Tổ tiên, gốc gác, một số điểm về lịch sử, lệ tục của dòng họ, quê hương. Qua đó nếu thấy : Điều hay nên học tập, phát huy, điều dở nên tránh, sửa để cho dòng họ mãi mãi trường tồn :
Cuối TK 19 Cụ Tiên Mạo, Cụ Tổng Thuyết đã dựa vào trí nhớ mà soạn Gia phả ngành. Công việc chưa thành thì các cụ ra đi, Cuốn Gia phả soạn dở đó cũng không hiểu vì sao mà thất lạc.
Sau Hoà bình Bác Thịnh, Bác Chiểu cũng đã cố công chép lại Gia phả Chi thứ Ba. Song chưa hoàn thành và cuốn đó cũng đã thất lạc (nghe đâu Phòng VH huyện mượn để tham khảo khi viết Lịch Sử xã Chiến thắng). Cuốn này phụ thân tôi được đọc và đã dịch ra Quốc ngữ , đồng thời còn có ý định sẽ hoàn chỉnh thêm. Gần đây ở quê các anh cũng đã soạn ra bản Danh sách con cháu từng đời. Không hiểu trong số hậu duệ ra đi ở khắp mọi miền đất nước đã có ai còn giữ được hay có công soạn Gia phả Lương tộc Cao mật hay chưa ?
Từ tháng 2/1964 gia đình tôi lên Lào cai, vì hoàn cảnh đường xá xa xôi, kinh tế eo hẹp nên việc giỗ chạp, liên lạc với họ mạc có kém đi. Sinh thời , phụ thân tôi dựa vào cuốn Lược dịch và trí nhớ đã viết được phần nào về Gia phả Lương tộc ngành Ba, nhưng còn sơ lược. Nghiên cứu cuốn đó và tự tìm hiểu tôi có nắm biết được đôi điều nhưng vẫn còn nhiều băn khoăn thắc mắc mà chắc chắn hiện giờ khó có ai, có tài liệu nào giải đáp được.
Để con cháu tôi, nhất là với các cháu sinh ra lớn lên ở mảnh đất Biên thuỳ Lào cai này , khỏi phải lần tìm thắc mắc như chúng tôi bây giờ, và cũng là vâng theo sự uỷ thác của phụ thân khi người còn sống, tôi soạn ra cuốn này. Đây không phải là Gia phả, chỉ là những Lược thuật về dòng tộc và gia đình mà đọc nó có thể hiểu được Tổ tiên, gốc gác, một số điểm về lịch sử, lệ tục của dòng họ, quê hương. Qua đó nếu thấy : Điều hay nên học tập, phát huy, điều dở nên tránh, sửa để cho dòng họ mãi mãi trường tồn :
Họ hàng tôn quí, muôn thủa công thành, Danh hiển đạt,
Tổ miếu linh thiêng, nghìn thu đức thịnh, Họ phồn vinh
Tổ miếu linh thiêng, nghìn thu đức thịnh, Họ phồn vinh
Khi soạn thảo tôi dựa vào:
+Cuốn Lược dịch gia phả Lương tộc chi thứ 3 (do phụ thân tôi dịch ngày 20-10-1992, tức là ngày 25/9 năm Nhâm Thân) từ bản chữ Hán chép tay đề ngày 19/3 Đinh Tị (06-5-1977) tại nhà Bác Chiểu.
+Thống kê con cháu Lương tộc tại nhà Trưởng họ (tôi trích sao tháng 8/1997).
+Lời kể của song thân tôi , cô Thị, anh Thiếp. . .
+Lịch sử Việt nam, Hải phòng Cận , Hiên đại.
+Từ điển Văn hoá Việt nam- NXBVH-1993.
+Ngày 01/8/1999 (20 tháng 6 Kỉ Mão) vợ chồng tôi về quê đã thông qua bản thảo (lần thứ 3) với Cô Được, Cô Nguyên, Bác Quắm, Bác Khải, Trưởng họ và các anh trong ngành 3... Song vì thời gian quá ngắn nên việc đính chính, bổ xung chưa thể nói hết được.
+Thống kê con cháu Lương tộc tại nhà Trưởng họ (tôi trích sao tháng 8/1997).
+Lời kể của song thân tôi , cô Thị, anh Thiếp. . .
+Lịch sử Việt nam, Hải phòng Cận , Hiên đại.
+Từ điển Văn hoá Việt nam- NXBVH-1993.
+Ngày 01/8/1999 (20 tháng 6 Kỉ Mão) vợ chồng tôi về quê đã thông qua bản thảo (lần thứ 3) với Cô Được, Cô Nguyên, Bác Quắm, Bác Khải, Trưởng họ và các anh trong ngành 3... Song vì thời gian quá ngắn nên việc đính chính, bổ xung chưa thể nói hết được.
Nguồn tư liệu rõ ràng là không đầy đủ và có phần thiếu chính xác. Do đó việc tiếp tục hiệu đính, bổ xung, sửa chữa là cần thiết và không tránh khỏi.
Để tiện theo dõi tôi chia thành 2 phần:
Phần 1 là Lược thuật về Lương tộc Cao mật (chủ yếu chép về Thượng Tổ, ngành Ba và các gia đình đã lên Lào cai ). Trong đó mỗi thành viên được sắp xếp theo từng đời (từ Thuỷ tổ đến Đời thứ V). Mỗi đời gồm các phần: Thân thế, ngày kị, mộ phần, hậu duệ. Những giai thoại, những điểm còn nghi vấn, vài cảm nhận ... cũng ghi lại để đời sau tham khảo. Những gái Lương tộc mà biết, nhớ được tôi cũng chép ra.
Phần 2 là Lược thuật về Gia đình tôi (từ đời thứ VI ). Đối với người còn sống , vì nhiều lí do, có điều tôi không thể viết ra được, vì không có lợi. Hoặc có điểm đã viết ra nhưng chỉ giải được mã. Mặc dù đã cố gắng , song đó đây không tránh khỏi có những nhận xét, những dòng viết còn mang ý chủ quan, xin được châm trước. Mặt khác, vì viết cho con cháu tôi nên phần lược thuật về gia đình tôi và những người trực hệ với tôi sẽ được soạn tương đối kĩ , những gia đình khác chỉ điểm qua để thấy rõ mối quan hệ. Thời điểm “hiện nay” ghi trong này là Tháng 8/1999, từ đây trở đi, tôi sẽ cùng con cháu tôi sau này viết tiếp. Và khi đó đương nhiên là soạn dưới hình thức Gia phả.
Mong rằng việc tôi cố gắng hoàn thành ý nguyện của thân phụ khi người còn sống sẽ là đóng góp nhỏ của Cha con tôi với dòng tộc với họ mạc, cội nguồn.
Để tiện theo dõi tôi chia thành 2 phần:
Phần 1 là Lược thuật về Lương tộc Cao mật (chủ yếu chép về Thượng Tổ, ngành Ba và các gia đình đã lên Lào cai ). Trong đó mỗi thành viên được sắp xếp theo từng đời (từ Thuỷ tổ đến Đời thứ V). Mỗi đời gồm các phần: Thân thế, ngày kị, mộ phần, hậu duệ. Những giai thoại, những điểm còn nghi vấn, vài cảm nhận ... cũng ghi lại để đời sau tham khảo. Những gái Lương tộc mà biết, nhớ được tôi cũng chép ra.
Phần 2 là Lược thuật về Gia đình tôi (từ đời thứ VI ). Đối với người còn sống , vì nhiều lí do, có điều tôi không thể viết ra được, vì không có lợi. Hoặc có điểm đã viết ra nhưng chỉ giải được mã. Mặc dù đã cố gắng , song đó đây không tránh khỏi có những nhận xét, những dòng viết còn mang ý chủ quan, xin được châm trước. Mặt khác, vì viết cho con cháu tôi nên phần lược thuật về gia đình tôi và những người trực hệ với tôi sẽ được soạn tương đối kĩ , những gia đình khác chỉ điểm qua để thấy rõ mối quan hệ. Thời điểm “hiện nay” ghi trong này là Tháng 8/1999, từ đây trở đi, tôi sẽ cùng con cháu tôi sau này viết tiếp. Và khi đó đương nhiên là soạn dưới hình thức Gia phả.
Mong rằng việc tôi cố gắng hoàn thành ý nguyện của thân phụ khi người còn sống sẽ là đóng góp nhỏ của Cha con tôi với dòng tộc với họ mạc, cội nguồn.
Lào cai, Tiết Thượng nguyên (Rằm tháng Giêng) Đinh Sửu –1997
Tiết Trung nguyên (Rằm tháng Bẩy) Kỉ Mão-1999
Tiết Trung nguyên (Rằm tháng Bẩy) Kỉ Mão-1999
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Tôn trọng cộng đồng, Hiếu kính Tổ Tông, Thương yêu đồng loại, Chăm sóc hậu nhân!