Xác định Ngũ hành của chữ Hán

Khi đặt tên cho con, bói tên, xem ngày…rất cần đến việc xác định Ngũ hành của chữ chỉ sự vật, hiện tượng, danh tính. Mà phải là xác định với chữ Hán. Nhưng xem ra không dễ bởi mỗi tài liệu nói một khác, lại còn chữ Phồn thể khác với Giản thể…. Đi sâu vào tìm hiểu tựu trung lại cũng có vài phương pháp khả dĩ người bình thuờng cũng có thể áp dụng được.

1.     Dựa vào âm Hán Việt của chữ:

- Thuộc Kim: là các chữ có phụ âm đầu là: S,  X,  Nh,  Ch,  Th,  T…;

- Thuộc Mộc: là các chữ có phụ âm đầu là: K,  Kh,  H,  C,  N,  Q…;

- Thuộc Thủy: là các chữ có phụ âm đầu là: Ph,  H,  B,  V…;

- Thuộc Hỏa: là các chữ có phụ âm đầu là: L,  Đ,  N…;

Kiểm lại cũng khó và nhiều chữ thuộc cả 2 hành hoặc có chữ chả biết xếp vào đâu!

2. Dựa vào tổng số nét của chữ:

Σ= 1, 2, 11, 12, 21, 22,.... có ngũ hành thuộc Mộc

Σ= 3, 4, 13, 14, 23, 24,.... có ngũ hành thuộc Hỏa

Σ= 5, 6, 15, 16, 25 ,26,..... có ngũ hành thuộc Thổ

Σ= 7, 8, 17, 18, 27, 28,... có ngũ hành thuộc Kim

Σ= 9, 10, 19, 20,..... có ngũ hành thuộc Thủy

Nếu không thạo chữ Hán (ví như tôi) nên dùng Phần mềm Việt Hán Nôm với các Phiên bản khác nhau để gõ và đếm số nét.

3. Dựa vào Bảng phân nhóm sau :

BẢNG NGŨ HÀNH CỦA HÁN TỰ

(Tôi lập dựa theo nhiều tài liệu)

-*-

HÀNH	NHÓM CHỮ	CÁC CHỮ
NHỮNG CHỮ HÁN THUỘC HÀNH KIM 屬金之字根	CHỮ 文字根	鑫,   淦,   今,   銀,   銅,   鐵,   鍵,   鏈,   鈞,   鈿,   錐   …
		hâm, cam, kim, ngân, đồng, thiết, kiện, liên, quân, điền, trùy …
	SẮC TRẮNG	白,   泉,   錦,   碧   …
		Bạch,  tuyền, cẩm, bích …
	PHƯƠNG TÂY 西	“西”,  煙,   票,   標,   洒,   要   …
		“tây”,   yên, phiếu, tiêu, sái, yếu …
	LỚP CHIM “雞”,  “翅展”	“雞” ： 翠,   翻,   羿,   翟   …,  飛
		“kê”: thúy, phiên, nghệ, địch …,  phi
	BÁT QUÁI 八卦	“兌” : 銳,   說,   悅,   侻   …
		“đoái”：nhuệ, thuyết, duyệt, ? …
	CHI DẬU 酉	酉 “雞”： 酒,   尊   …
		Dậu thuộc “kê” tửu, tôn …
	TRÁI “非”	輩,   斐   …
		bối, phỉ …
	THIÊN CAN	“庚” 為西方 Canh vi Tây phương 屬金: 粳 canh,  浭 canh    …
		“辛” Tân 為西方屬金：新 tân,  欣 hân,  鋅 tử   …
	BỘ ĐAO “刀”	刁,   到   …
		điêu, đáo …
	ĐỌC LÀ KIM “金”	l 斤,   今   …
		cân, kim …
NHỮNG CHỮ THUỘC HÀNH MỘC 屬木之字根	BỘ MỘC “木”	森,   林,   楚,   梵   …
		sâm, lâm, sở, phạm …
	BỘ THẢO “艸”	草,   若,   茜   …
		thảo, nhược, thiến …
	PHƯƠNG ĐÔNG “東”	陳,   凍   …
		trần, đống …
	BỘ THỎ “兔”	逸,   饞,   巉,   儳   …
		dật, sàm, sàm,  …
	CHI MÃO “卯”	柳,   泖   …
		liễu, mão …
	THIÊN CAN	甲 為東方屬木： 鉀,   胛   …
		Giáp vi đông phương thuộc mộc：giáp, giáp …
		乙為東方屬木： 凍,   棟,   湩   …
		Ất vi đông phương thuộc mộc：đống, đống, chúng …
	BÁT QUÁI 八卦	“震” 屬木： 震   …“Chấn” thuộc mộc：chấn …
		“巽” 屬木： 巽   … “tốn” thuộc mộc：tốn …
NHỮNG CHỮ THUỘC HÀNH THUỶ 屬水之字根	BỘ THUỶ “水”	淼,   踏,   池,   江,   河,   泊,   洋,   消,   紳,   汎,   泛,   汝   …
		miểu, đạp, trì, giang, hà, bạc, dương, tiêu, thân, phiếm, phiếm, nhữ …
	SẮC ĐEN “黑”	黑,   墨,   黨   …
		hắc, mặc, đảng …
	PHƯƠNG BẮC “北”	冀,   背,   背   …
		kí, bội, bội …
	BỘ VŨ “雨”	雲,   霖,   雷   …
		vân, lâm, lôi …
	THIÊN CAN	“Nhâm” “壬” 屬北為水： đình 廷,   nhậm 任,   軠,   nhâm 紝   …
		“Quý” “癸” 屬北為水：quý 癸,   quỹ 揆   …
	BÁT QUÁI 八卦	“坎” 屬水： 坎   …
		“Khảm” thuộc thủy：khảm …
	NGŨ QUAN	“耳” 屬水： 耳   …
		“Nhĩ” thuộc thủy：nhĩ …
NHỮNG CHỮ THUỘC HÀNH HOẢ 屬火之字根	BỘ HOẢ “火”	焱,   烊   …
		diễm, dương …
	PHƯƠNG NAM “南”	南,   喃,   楠   …
		nam, nam, nam …
	MẦU SẮC	“朱”:  株,   洙,   珠   …“Đỏ”: chu, thù, châu …
		“紫” : Tím 紫
	THIÊN CAN	“Bính” “丙” thuộc nam phương 屬南方： bính 柄,   bỉnh 炳,   怲   …
		“Đinh” “丁”,  đinh 釘,  đinh盯,  đính 酊  …
	BỘ NGỌ “午”	“午” ： 許,   杵,   仵   …
		“Ngọ”：hứa, xử, ngỗ …
	BỘ MÃ ) “馬”	碼,   瑪   …
		mã, mã …
	BỘ TRÚC “竹”	節,   築   …
		tiết, trúc …
	GIÁC QUAN	“Mục” “目” 屬火： 目   …
	BÁT QUÁI	“Ly” “離” 屬火： 離   …
NHỮNG CHỮ THUỘC HÀNH THỔ 屬土之字根	BỘ THỔ “土”	垚,   吐,   釷   …
		?, thổ, ? …
	BIẾN THỔ	“土” ： 地,   在,   均,   坤,   埕,   城,   堆   …
		địa, tại, quân, khôn, trình, thành, đôi …
	BỘ ƯƠNG “央”	映,   殃,   泱   …
		ánh, ương, ương …
	THIÊN CAN	“Mậu” “戊”： 成,   戌,   盛,   誠   …thành, tuất, thịnh, thành …
		e) “Kỷ” “己” 為中央屬土： 記,   紀,   忌   …kí, kỉ, kị …
	Ý TỐT “佳”	雅,   雄,   進,   淮   …
		nhã, hùng, tiến, hoài …
	BÁT QUÁI	“Cấn” “艮” …
	NÉT NGANG	“一” ： 一,   二,   三   …
		“Nhất”：nhất, nhị, tam …

Tốt nhất là dựa vào Tự điển hoặc nếu Computer hoà mạng thì vào trang http://tool.httpcn.com/Zi/ tra rất thuận tiện, biết được cả bính âm, chú âm, vị trí trong bảng mã, chiết tự, nghĩa…của chữ đó. Tất nhiên là với người biết chữ Hán và sử dụng được Internet.

-Lương Đức Mến, Kỷ niệm ngày Chiến thắng 30/4-